izahlı lüğət 4 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qətrə (ərəbcədən) - mayenin ən kiçik hissəciyi, damcı. Suyun, yağın, ya da başqa mayenin yerə düşən ən kiçik miqdarı. Görünüşcə, yuvarlaq və ya oval formalı olan bu kiçik hissəciklər həcminə görə olduqca cüzi olsa da, bir çox təbiət hadisəsində, eləcə də gündəlik həyatımızda mühüm rol oynayırlar. Yağış qətrələri, səhər şehinin kiçik damcıları, bitkilərin üzərində kondensasiya olunan su damlaları hamısı qətrənin təzahürləridir.

Lüğətdəki misal cümlə də qətrə sözünün mənasını daha aydın şəkildə əks etdirir. "Otuz-qırx il bundan əvvəl bir müsəlman ki, bir rus məclisinə düşərdi, öldürsəydin də bir qətrə də içki dilinə vurmazdı" ifadəsi, həmin müsəlmanın içki içməkdən nə qədər çəkindiyini, heç bir damla içkinin belə dodağına toxunmadığını vurğulayır. Burada "qətrə" sözü yalnız maye damcısını deyil, həm də çox az miqdarı, dəyəri ifadə edir. Bu misal sözün məcaz mənasını da qabartmaqdadır; içkinin bir damlasının belə qəbul edilməməsi, içki içməmək əzmini göstərir.

Beləliklə, "qətrə" sözü sadəcə bir maye damcısı deyil, həm də azlıq, cüzi miqdar, dəyərsizlik kimi məcazi mənalarda da işlənə bilər. Məsələn, "qətrə qətrə" ifadəsi az-az, tədricən deməkdir. Həmçinin, "bir qətrə mərhəmət" deyərkən, çox az miqdarda mərhəmət hissini ifadə edirik. Sözün bu çoxşaxəli mənaları onun zəngin leksik ehtiyatımızı əks etdirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz