Qılıqlamaq – Azərbaycan dilində geniş mənada istifadə olunan bir sözdür və sadəcə "birinin qılığına girmək"dən daha çox mənaya malikdir. Əslində, bu feil kompleks bir hərəkəti, bir neçə məqsədi əhatə edir. Sözün kökü olan "qılıq" sözü "xarici görünüş, davranış, obraz" mənalarını özündə birləşdirir. Ona görə də qılıqlamaq, yalnız kiminsə görünüşünü təqlid etmək deyil, həm də onun davranışlarını, nitqini, hətta düşüncə tərzini belə təqlid edərək, aldatmaq, yoldan çıxarmaq məqsədi güdür.
Qılıqlamaq hərəkətinin arxasında gizlənən əsas məqsəd, əksər hallarda, şəxsi maraqdır. Bu, müəyyən bir məlumat əldə etmək, bir şey ələ keçirmək, insanları manipulyasiya etmək və ya onlardan intiqam almaq ola bilər. Qılıqlamaq həm də gizlilik və hiyləgərlik tələb edir. Qılıqlayan şəxs diqqətli, müşahidəçi və bacarıqlı olmalıdır ki, hərəkətləri şübhə doğurmasın.
Tarixdə və ədəbiyyatda qılıqlamağın çoxlu sayda nümunələrinə rast gəlmək mümkündür. Casuslar, dələduzlar və müxtəlif fırıldaqçılar tez-tez bu üsuldan istifadə edirlər. Ancaq qılıqlamaq hər zaman mənfi bir hərəkət kimi qəbul edilmir. Məsələn, teatr və kinoda aktyorlar rollarını canlandırmaq üçün qılıqlamaq bacarığından istifadə edirlər. Lakin bu halda, qılıqlamaq izləyiciləri aldatmaq deyil, əksinə, onları heyran etmək məqsədi daşıyır.
Beləliklə, qılıqlamaq feili sadəcə bir hərəkəti deyil, bir sıra sosial və psixoloji aspektləri özündə əks etdirən mürəkkəb bir hadisədir. Onun mənası kontekstdən, qılıqlayan şəxsin niyyətindən və nəticədən asılı olaraq dəyişə bilər. Qısacası, qılıqlamaq – hiyləgərlik, aldatma, obraz dəyişməsi və rol oynamanın birləşməsidir.