Qınama: "Qınamaq" felləsindən törəmiş isimdir. Sadəcə olaraq bir hərəkətin, davranışın və ya fikrin pislənməsi, rədd edilməsi deyil, daha çox mənəvi və əxlaqi baxımdan yanlış hesab edilən bir şeyə qarşı sərt və açıq bir münasibət bildirməyi ifadə edir. Qınama, həm fərdi, həm də ictimai səviyyədə özünü göstərə bilər. Bu, sadəcə bir sözlə ifadə oluna biləcəyi kimi, uzun və ətraflı bir mühakimənin də nəticəsi ola bilər.
Qınamanın tərəfləri müxtəlif ola bilər: qınayan şəxs (və ya qrup) və qınanan şəxs (və ya hadisə). Qınamanın səbəbləri də müxtəlifdir: əxlaqi prinsiplərin pozulması, qanunsuz əməllər, ictimai qaydaların pozulması, ədalətsiz davranışlar və s. Qınamanın ifadə formaları da çox müxtəlifdir: sözlə, yazılı formada, hərəkətlərlə və ya susma ilə ifadə oluna bilər. Susma bəzən ən sərt qınama forması ola bilər.
Qınama həm də cəmiyyətin mənəvi və sosial nizamının qorunmasında mühüm rol oynayır. Pis əməllərin açıq şəkildə qınanması, bu əməllərin təkrarlanmasının qarşısını almağa kömək edir və ictimai normaların möhkəmlənməsinə töhfə verir. Lakin, qınamanın ədalətli və obyektiv olması, həqiqəti əks etdirməsi çox vacibdir. Yanlış qınama, əksinə, cəmiyyətdə narazılıq və ədalətsizlik hisslərinə səbəb ola bilər.
Tarix boyu, müxtəlif cəmiyyətlərdə qınama müxtəlif formalar almış və müxtəlif səbəblərə görə tətbiq olunmuşdur. Dinlərdə, qanunlarda və ictimai normalarda qınamanın əks olunması da qeyd olunmalıdır. Müasir cəmiyyətdə qınamanın təsiri və əhəmiyyəti dəyişsə də, insan davranışlarını tənzimləmək və cəmiyyətin mənəvi və sosial strukturunu möhkəmləndirmək baxımından hələ də mühüm rol oynamaqdadır.