izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qırmaclamaq felinin əsas mənası "qırmancla vurmaq" olsa da, sadəcə fiziki bir hərəkəti deyil, daha geniş bir məna spektrini əhatə edir. Qırmancın özünün də çox yönlü bir alət olduğunu nəzərə alsaq, bu feli daha dəqiq və maraqlı şəkildə izah etmək mümkündür.

Ən əsas mənası, təbii ki, atın qırmancla idarə edilməsi, yəni atın qırmanc vasitəsilə yönləndirilməsi, hərəkətinin sürətinin və istiqamətinin dəyişdirilməsidir. Bu, at sürmə bacarığının və atla ünsiyyətin bir göstəricisidir. Atı qırmanclamaq sadəcə vurmaq deyil, həm də atın təbiətini, xasiyyətini bilmək, ona uyğun davranmaq deməkdir. Qırmancın şiddəti, vurulma tərzi atın reaksiyasını müəyyən edir. Bu baxımdan, qırmanclamaq həm də bir sənət, bir ustalıq tələb edən bir fəaliyyətdir.

Məsəldəki “Qırmanclayır atı, yortur, yüyürür” misalında isə, fəaliyyətin dinamizmi, atın sürətli və enerjili hərəkəti ön plana çıxır. "Yortur" sözü atın sürətlə qaçmasını, "yüyürür" sözü isə bu hərəkətin davamlılığını vurğulayır. Beləliklə, qırmanclamaq həm də atın gücünü, sələtinin idarə edilməsini, əhliləşdirilməsini ifadə edir.

Bir metafora kimi baxdıqda isə, "qırmaclamaq" nəzarətdə saxlamaq, idarə etmək, istiqamətləndirmək mənasında da istifadə oluna bilər. Məsələn, bir vəziyyəti, bir hadisəni qırmanclamaq, onu öz lehinə yönləndirmək mənasında işlənə bilər. Bu, sözün daha geniş məna daşıyan, obrazlı istifadəsidir. "Bir dağı döndükdə böyük kənd görür" misalı da bu metaforik istifadəni təsdiq edir. Uzun və çətin bir səyahətdən sonra (dağı dönmək) bir məqsədə, bir nəticəyə (böyük kənd) çatmaq.

Yekun olaraq, qırmaclamaq sadəcə bir fiziki hərəkət deyil, at sürmə sənətinin bir parçası, idarəetmənin bir üsulu və hətta metaforik bir ifadə olaraq dəyərləndirilə bilər. Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir və genişlənə bilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz