Qırt sözü Azərbaycan dilində toyuq kimi quşların cücə çıxarmaq məqsədilə yumurtaların üstündə qızdıraraq, bəsləyərək və qoruyaraq oturduğu vəziyyəti ifadə edir. Sadəcə yumurta üstündə oturan toyuq deyil, bu prosesdəki bütün həssaslığı, səbirliyi və ana instinktinin gücünü özündə əks etdirən bir anlayışdır. Qırt olmaq, toyuğun yalnız fiziki hərəkəti deyil, həm də onun bioloji və instinktiv vəzifəsinin yerinə yetirilməsidir.
Qırtın əsas funksiyası, yumurtaların içindəki embrionların inkişafı üçün optimal temperaturu təmin etməkdir. Toyuq, bədənin istiliyini yumurtalara ötürərək, onların müəyyən bir temperaturda saxlanmasını təmin edir. Bu proses çox incə və həssasdır; həddindən artıq istiliyin və ya soyuğun cücələrin inkişafını mənfi təsir edə bilər. Qırt, yumurtaları yırtıcılardan və digər təhlükələrdən də qoruyur.
“Qırt basdırmaq” ifadəsi isə, yumurta qoyulmuş qırtın altına əlavə yumurta qoymaq mənasını verir. Bu, toyuğun cücə çıxarmasına kömək etmək və daha çox cücə əldə etmək üçün əsrlərdir istifadə edilən bir kənd təsərrüfatı üsuludur. Qırt basdırmaq, yalnız yumurta sayını artırmaq deyil, eyni zamanda toyuğun ana instinktinin gücündən faydalanmaq deməkdir.
Ümumiyyətlə, "qırt" sözü sadəcə bir təsvir deyil, həm də təbiətin möcüzəli tərəflərindən birini, canlıların davamını təmin edən bioloji prosesləri və ana instinktinin gücünü əks etdirən bir simvoldur. Kənd həyatının, təbiətlə bağlılığın və əsrlər boyu davam edən ənənələrin əyani nümunələrindən biridir.