Qıs-qıs sözü, Azərbaycan dilində iti qısqırtmaq üçün istifadə olunan bir nidadır. Bu, sadəcə bir səs təqlidi deyil, həm də itin davranışına təsir etmək məqsədi daşıyan bir ünsiyyət formasıdır. Sözün özü, iti çağırmaq, onun diqqətini cəlb etmək və ya istənilən əmri yerinə yetirməsini təmin etmək üçün istifadə olunan səs təqlidi və əmr ifadəsinin birləşməsindən yaranıb.
Qıs-qıs nidasının təsiri, sözün intonasiyasından və səsin gücündən çox asılıdır. Yumşaq və incə bir "qıs-qıs" çağırış kimi qəbul edilə bilərsə, sərt və kəskin bir "Qıs-qıs!" isə iti əmr etmək və ya hətta cəzalandırmaq məqsədi daşıya bilər. Beləliklə, bu söz sadəcə məna daşıyan bir nida deyil, həm də insan ilə it arasında qurulan mürəkkəb ünsiyyət sisteminin bir hissəsidir.
Maraqlı bir fakt odur ki, "qıs-qıs" nidası yalnız Azərbaycan dilinə məxsus deyil. Müxtəlif dillərdə itləri çağırmaq üçün işlənən oxşar səs təqlidi sözlər mövcuddur. Bu da dilin inkişafında səs təqlidi sözlərin əhəmiyyətini göstərir. Bəlkə də bu ümumi səs təqlidi, insanlarla itlər arasında əsrlər boyu qurulmuş qarşılıqlı anlaşmanın bir əksidir.
Nəticə olaraq, "qıs-qıs" sözünün sadəcə "iti qısqırtmaq üçün işlənən nida" olaraq tərif edilməsi, onun əsl mənasını və dilçilik baxımından əhəmiyyətini tam əks etdirmir. Bu söz, insan-heyvan ünsiyyətinin incəliklərini anlamaq üçün maraqlı bir nümunədir və dərin tədqiqatlar üçün potensiala malikdir.