Qıtlaşma: "Qıtlaşmaq" felindən törəmiş isim olub, əsasən əşya, məhsul və ya resursların kəskin çatışmazlığını, azlığını, nadirliyini bildirir. Yəni, bir şeyin tələbatı ilə təklifi arasındakı kəskin fərqi, tələbatın təklifə nisbətən çox üstün olduğunu ifadə edir. Bu çatışmazlıq müvəqqəti və ya uzunmüddətli, yerli və ya qlobal miqyaslı ola bilər.
Qıtlaşma yalnız maddi şeylər üçün deyil, həm də abstrakt anlayışlar, məsələn, bacarıqlı kadrların, təcrübəli mütəxəssislərin, xüsusi biliklərin və ya imkanların çatışmazlığı üçün də istifadə oluna bilər. Məsələn, "yüksək ixtisaslı mütəxəssislərin qıtlaşması" ifadəsi müasir dövrdə tez-tez rast gəlinən bir hadisəni ifadə edir.
Qıtlaşmanın səbəbləri müxtəlifdir: təbii fəlakətlər (məsələn, quraqlıq nəticəsində ərzaq qıtlığı), istehsalın azalması (məsələn, sənaye böhranı səbəbindən enerji qıtlığı), siyasi və iqtisadi amillər (məsələn, embarqo nəticəsində malların qıtlaşması), tələbatın gözlənilmədən artması (məsələn, pandemiya dövründə tibbi avadanlıqların qıtlaşması) və s. Qıtlaşma əhalinin həyat səviyyəsinə, iqtisadiyyata və sosial sabitliyə ciddi təsir göstərə bilər.
Maraqlı bir məqam odur ki, qıtlaşmanın dərəcəsi müxtəlif amillərdən asılı olaraq dəyişir. Məsələn, bir ərazidə suyun qıtlaşması digər ərazidəki su bolluğu ilə müqayisə edilə bilər. Həmçinin, qıtlaşmanın müddəti də dəyişkəndir: bəzi hallarda müvəqqəti, bəzi hallarda isə uzunmüddətli olur. Qıtlaşma ilə mübarizə üçün müxtəlif strategiyalar mövcuddur, bunlar istehsalın artırılması, ehtiyatların səmərəli idarə edilməsi, idxalın artırılması və s. ola bilər.