Qıtlıq sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "qəhətlik" mənasında izah olunsa da, daha geniş və dəqiq bir şəkildə ifadə etmək mümkündür. Qıtlıq, bir şeyin, xüsusilə də əhali üçün zəruri olan malların, məhsulların və ya ehtiyatların çatışmazlığı, azlığı və ya tamamilə olmaması deməkdir. Bu çatışmazlıq müvəqqəti və ya uzunmüddətli ola bilər və müxtəlif səbəblərdən yaranır.
Qıtlığın səbəbləri müxtəlifdir: təbii fəlakətlər (quraqlıq, daşqın, zəlzələ, vulkan püskürməsi), iqlim dəyişikliyi, həddindən artıq istehlak, istehsalın azalması, müharibələr, siyasi qeyri-sabitlik, ticarət əlaqələrinin pozulması və s. Qıtlıq yalnız maddi ehtiyatları deyil, həm də enerji, informasiya və hətta bacarıqlı kadrları da əhatə edə bilər. Misal üçün, əgər bir ölkədə ixtisaslı həkimlərin sayı əhalinin ehtiyacını ödəmir, o zaman həkim qıtlığı yaşanır.
Qıtlığın nəticələri olduqca ağır ola bilər. Ən çox yayılmış nəticələrdən biri aclıq və yoxsulluqdur. Bundan başqa, qıtlıq sosial narahatlığa, siyasi qeyri-sabitliyə, miqrasiyaya, xəstəliklərin artmasına və hətta ölüm hallarına səbəb ola bilər. Tarix boyu qıtlıqlar milyonlarla insanın həyatına son qoymuş, bəşəriyyətin inkişafını ləngitmişdir. Qıtlıqların qarşısının alınması üçün effektiv tədbirlərin görülməsi, qida təhlükəsizliyinin təmin edilməsi və dayanıqlı inkişaf strategiyasının həyata keçirilməsi vacibdir.
Qəzvin ətrafında suyun qıtlığı ilə əlaqədar olaraq verilən nümunədə olduğu kimi, qıtlıq yerli əraziləri də təsir edə bilər. Bu halda, suyun olmaması əkinçiliyə, heyvandarlığa və əhalinin həyat tərzinə mənfi təsir edir, məhsuldarlığın azalmasına və iqtisadi çətinliklərə səbəb olur.