izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qızarışmaq felinin əsas mənası "görünmək, qızarmaq" olsa da, bu izah qeyri-dəqiq və məhduddur. Daha dəqiq ifadə etmək üçün, qızarışmanın iki əsas aspektini ayırmaq lazımdır: birincisi, rəng dəyişməsi, yəni səthin rənginin qırmızıya və ya qırmızıya çalan tona çevrilməsi; ikincisi isə, bu rəng dəyişikliyinin görünən, aşkar bir hal alması. Beləliklə, "qızarışmaq" sadəcə qızarmaq deyil, həm də bu qızarmağın müşahidə oluna biləcək dərəcədə açıq-aşkar olmasıdır.

Məsələn, bir alma qızarır, amma biz "alma qızarışırdı" deyə bilmərik. Çünki bu, təbii bir prosesdir və özünəməxsus görünən bir qızarış yoxdur. Ancaq günəşdə qızmış bir çox almanın bir yerdə olması, onların toplu qızarışı, məsafədən belə "qızarışma" effekti yaradır. Mətninizdəki nümunədə olduğu kimi, "məhəccər boyu dairə şəklində balaca bostanın dövrəsini bürümüş gül-çiçək elə uzaqdan da qızarışırdı" cümləsindəki "qızarışmaq" çiçəklərin toplu şəkildə qırmızı rəngdə görünməsini, uzaqdan belə diqqəti cəlb edən bir qırmızı ləkə kimi görünməsini ifadə edir.

Bundan əlavə, "qızarışmaq" metaforik mənada da istifadə oluna bilər. Məsələn, "üzü qızarışdı utancından" deyərkən, sadəcə üzün qızarmasını yox, həm də utanc hissinin xarici əlaməti kimi görünən bu qızarmağı ifadə edirik. Yəni, burada həm fiziki dəyişiklik, həm də onun ifadə etdiyi emosiyalar birlikdə nəzərə alınır.

Beləliklə, "qızarışmaq" sözü sadəcə "qızarmaq"dan daha geniş və incə bir məna daşıyır. O, həm fiziki bir prosesi, həm də bu prosesin müşahidə oluna bilən, diqqət çəkən bir hal almasını, hətta bəzən metaforik olaraq emosional vəziyyətləri ifadə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz