Qoxumaq felinin əsas mənası, bir şeyin özündən spesifik bir iy yayması, havada hiss edilən bir qoxu yaratmasıdır. Bu, sadəcə "iy vermək"dən daha geniş bir anlayışı əhatə edir. Çünki "iy" qavrayışa bağlı subyektiv bir anlayış olarkən, "qoxu" daha konkret, müəyyən bir kimyəvi tərkibə əsaslanan bir fenomeni ifadə edir. Yəni, bir şeyin qoxması, onun kimyəvi tərkibinin havaya yayılan uçucu birləşmələrinin burnumuzdakı reseptorlar tərəfindən qəbul edilməsi deməkdir.
Qoxu, xoş ola bilər, xoşagəlməz ola bilər, hətta bəzən neytral da qalır. Bu, qoxunun keyfiyyətini müəyyən edən amillərin müxtəlifliyindən irəli gəlir. Məsələn, gülün incə və xoş qoxusu ilə çürük ətin iyrənc qoxusu arasındakı fərq kimyəvi tərkibinə və onun qavranılma formasına bağlıdır. Aşıq Kərəmin misalında olduğu kimi ("Bu yerlərdə müşkü ənbər qoxuyur"), qoxu həm də ətraf mühitin təsvirində, əhval-ruhiyyənin yaradılmasında əhəmiyyətli rol oynayır. Müşkü ənbər kimi ətirli maddələrin qoxusu, romantika, lüks və ya xüsusi bir məkanın təsvirində istifadə olunur.
Qoxumaq sözü məcazi mənada da işlədilə bilər. Məsələn, "şübhə qoxuyur" ifadəsi şübhəli bir vəziyyətin mövcudluğunu ifadə edir. Bu, qoxunun əsas mənasının, yəni bir şeyin özündən iy yayması anlayışının, məcazi bir kontekstdə də istifadə edilə biləcəyini göstərir. Beləliklə, qoxumaq sözü, sadə bir fiziki hadisədən daha çox, ətraf aləmi, hissləri və duyğuları ifadə edən zəngin bir semantik mənaya malikdir.