Qolac sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış, xalq arasında tez-tez istifadə olunan bir ölçü vahididir. Əsas mənası, qolları hər iki tərəfə açdıqda bir əlin barmaqları ucundan digər əlin barmaqları ucuna qədər olan məsafəni ifadə edir. Bu, insan bədəninin təbii ölçülərindən biri kimi qəbul olunur və əsasən qeyri-dəqiq ölçmələrdə, məsələn, məsafəni təxminən göstərmək üçün istifadə edilir.
Qolacın dəqiq uzunluğu fərdi fərqlərə görə dəyişsə də, təxmini olaraq 1.5 - 1.8 metr arasında dəyişir. Bu ölçü vahidi dəqiq elmi ölçmələrdə istifadə olunmasa da, gündəlik həyatda, xüsusilə də kənd yerlərində, məsələn, bir ərazinin ölçüsünü, ağacın hündürlüyünü və ya ipək parça kimi materialın uzunluğunu təxminən göstərmək üçün əlverişli bir üsuldur.
Maraqlıdır ki, qolac, sözünün mənası yalnız fiziki məsafə ilə məhdudlaşmır. Xalq arasında "iki qolac torpaq", "üç qolac parça" kimi ifadələr geniş yayılıb. Bu isə qolacın həm də müəyyən miqdarı, həcmi təxminən göstərmək üçün istifadə oluna biləcəyini göstərir. Belə hallarda qolac, dəqiq bir ölçü vahidi olmaqdan daha çox, təxmini bir miqdarı ifadə edən vasitə rolunu oynayır.
Ümumiləşdirərək demək olar ki, qolac, Azərbaycan dilinin zənginliyini və xalqın gündəlik həyatında təbii ölçmə vahidlərindən istifadə etmə vərdişini əks etdirən maraqlı bir leksik vahiddir. Bu söz, dəqiq elmi ölçmələrdən uzaq olsa da, tarixi və mədəni baxımdan əhəmiyyətlidir və dilin fəal istifadəsini göstərir.