Qovurğa - qovrulmuş buğda, düyü, darı və ya digər dənli bitkilərin dənələrinə deyilir. Sadəcə qovrulmuş taxıl deyərkən qovurğanın mahiyyətini tam əks etdirməsək də, onun hazırlanma üsuluna işarə edir. Bu üsul, taxıl dənələrinin qızdırılmış səthdə (məsələn, sacda) qovrulması, qızartılması və qovrulma zamanı xarici qatının qızılı rəng alması ilə xarakterizə olunur. Qovurğanın dadı və toxuması istifadə olunan dənli bitkinin növündən və qovrulma dərəcəsindən asılı olaraq dəyişir. Bəzən qovurğaya dad vermək üçün müxtəlif ədviyyatlar da əlavə edilir.
Qovurğa, əsasən, qədim zamanlardan bəri aclıq dövründə və ya qida çatışmazlığı zamanı qida mənbəyi kimi istifadə olunmuşdur. Asan hazırlanması və saxlanılması sayəsində uzun müddət saxlamaq mümkün olurdu. Bu gün isə daha çox qəlyanaltı və ya əlavə qida kimi qəbul olunur. Dadına görə bəziləri tərəfindən xüsusilə sevilən qovurğa, həmçinin müxtəlif reseptlərdə əlavə olaraq istifadə oluna bilər.
Ata sözündəki "Qovurğa qarın doyurmaz" ifadəsi qovurğanın qida dəyərinin nisbətən aşağı olmasına işarə edir. Yəni, qovurğa ac qalan insanı tam doyura bilmir, yalnız qismən acılığını yatırır. Bu məqam, həm də kifayət qədər qida əldə etməyin vacibliyini vurğulayır.
Nəhayət, "Çaydanımız ərsin üstə qaynardı; Qovurğamız sac içində oynardı" misalında isə qovurğanın hazırlanma prosesi və evdəki sadə həyat tərzinin təsviri verilir. Bu misal, həm də qovurğanın əvvəllər daha çox sadə insanların gündəlik həyatının bir parçası olduğunu göstərir.