Qunduz (Castor fiber) gəmiricilər dəstəsinə aid, iri cüssəli, yarı-suda yaşayan bir məməli heyvandır. Onun qiymətli xəzi əsrlər boyu insanları özünə cəlb etmiş, bu heyvanın ovlanmasına və populyasiyasının azalmasına səbəb olmuşdur. Qunduzun xəzi sıx, yumşaq və parlaqdır, bu da onu geyim sənayesində çox qiymətli edir.
Qunduzlar əsasən gecə həyatı sürürlər və su hövzələri boyunca, çaylar, göllər və bataqlıqlarda yaşayırlar. Onlar mükəmməl üzgüçülər və dalğıclardır, su altında uzun müddət qala bilirlər. Qunduzların ən diqqətçəkən xüsusiyyətlərindən biri də suda yaşamağa uyğunlaşmalarıdır: pəncələri arasındakı pərdəli barmaqlar və güclü quyruqları onlara suda hərəkət etməyə kömək edir.
Qunduzlar çox bacarıqlı inşaatçılardır. Özləri üçün barajlar və yuvalar tikirlər. Bu barajlar suyun səviyyəsini tənzimləmək və yırtıcılardan qorunmaq üçün tikilir. Qunduzların tikdiyi barajlar bəzən olduqca böyük ölçülərə çata bilir və ətraf mühitin dəyişməsinə səbəb olur. Bu barajlar ekosistemə müsbət təsir edərək, biomüxtəlifliyin artmasına kömək edir. Yuvalar isə suyun üstündə, sudan qorunmuş yüksək ərazilərdə yerləşir və suyun altından girəcəyə malik olur.
Təəssüf ki, əsrlər boyu davam edən intensiv ovçuluq nəticəsində qunduzların sayı əhəmiyyətli dərəcədə azalıb. Hal-hazırda qunduzlar bir çox ölkədə qorunan heyvanlar siyahısına daxil edilib və onların sayının artırılması üçün müxtəlif tədbirlər görülür. Qunduzların ətraf mühit üçün əhəmiyyəti nəzərə alınaraq, onların qorunması həm biomüxtəlifliyin, həm də su ekosistemlərinin sağlamlığı üçün çox vacibdir.