Samur (Martes zibellina) dələlər fəsiləsinə (Mustelidae) aid, orta ölçülü, yırtıcı bir məməli heyvanıdır. Adı, əsasən, qiymətli xəzi ilə məşhurdur. "Samur" sözü türk dillərindən gələrək, heyvanın xəzinin keyfiyyətini və qiymətini ifadə edir. Müxtəlif türk dillərindəki eyni köklü sözlərin səs uyğunluğu bu tərifi dəstəkləyir. Heyvanın xəzi, əsasən, qəhvəyi və ya tünd boz rəngdə olur, lakin fərqli coğrafi ərazilərdə rəngdə kiçik dəyişikliklər müşahidə oluna bilər. Xəzinin parlaq, yumşaq və sıx olması samuru digər dələlər arasında fərqləndirir.
Samurlar əsasən Sibir, Rusiyanın ucqar şərqi, Monqolustan və Çinin şimal bölgələrində yayılmışdırlar. Onlar meşəlik əraziləri, xüsusilə də iynəyarpaqlı meşələri üstün tuturlar. Gecə həyatı sürən samurlar əsasən gəmiricilər, quşlar və kiçik məməlilərlə qidalanırlar. Yüksək dərəcədə çevik və bacarıqlı ovçulardır.
Tarixən samur xəzi yüksək qiymətə malik olub və əlvan paltarların, baş geyimlərinin və digər dəbdəbəli əşyaların hazırlanmasında istifadə olunmuşdur. Bu da samurların intensiv ovlanmasına və populyasiyalarının azalmasına səbəb olmuşdur. Hal-hazırda samurların qorunması üçün müxtəlif tədbirlər görülür və onların ticarət ovlanması ciddi şəkildə tənzimlənir.
Cümlədə necə işləndiyinə dair nümunələr:
- Qışda Sibir samurları qalın qar altında gizlənir.
- Samur dərisi çox qiymətlidir.
- Ovçular nadir samur xəzi əldə etmək üçün səhra meşələrinə getdilər.
- Samurun parlaq və yumşaq xəzi hər kəsi valeh edir.