Qurut - Sözün ən sadə mənası yumru formada qurudulmuş şor və ya süzmə məhsuludur. Lakin bu izah, qurutun əsl mahiyyətini tam əks etdirmir. Qurut sadəcə bir qida deyil, Azərbaycan mətbəxinin ayrılmaz bir hissəsi, əcdadlarımızdan miras qalmış zəngin ənənələrin təcəssümüdür.
Qurutun istehsalı əsasən süd məhsullarından, xüsusilə də qatıq və ya pendirdən istifadə etməklə həyata keçirilir. Süd məhsulu xüsusi üsulla bişirilərək, daha sonra günəşdə və ya digər üsullarla qurudulur. Bu proses zamanı südün içərisindəki su buxarlanır və nəticədə yumru, bərk və uzun müddət saxlanıla bilən qida əldə edilir. Qurutun dadı və toxuması istifadə olunan süd məhsulunun növündən, qurutma üsulundan və digər amillərdən asılı olaraq dəyişə bilər.
Qurutun hazırlanması sadəcə bir proses deyil, həm də bir sənətdir. Hər bir bölgənin özünəməxsus qurut hazırlama üsulu vardır. Bu da qurutun dad və görünüşündə müxtəlifliyə səbəb olur. Məsələn, dağlıq rayonlarda hazırlanan qurutlar, düzənlik rayonlarda hazırlananlardan fərqlənə bilər.
Ata sözündə qeyd edildiyi kimi ("Aranda tutdan olduq, dağda qurutdan.") qurut, xüsusilə də dağlıq ərazilərdə əhali üçün mühüm qida mənbəyi olmuşdur. Uzun müddət saxlanıla bilmə xüsusiyyəti sayəsində aclıq və qıtlıq dövrlərində əhali üçün əvəzsiz bir qida mənbəyi rolunu oynamışdır. Beləliklə, qurut sadəcə bir qida deyil, həm də tarixin, ənənələrin və mədəniyyətin daşıyıcısıdır.
Mətndə verilən nümunədə ("Mənim nəzərimi qurutu gözləyən uşaq cəlb etdi") isə qurutun uşaqlar üçün nə qədər cazibədar bir qida olduğunu görürük. Onun dadlı və qidalı olması uşaqları özünə cəlb edir.