izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qübbəşəkilli sifəti, əsasən, forma və görünüşü ilə bağlı olub, qübbənin xarakterik xüsusiyyətlərini özündə əks etdirən obyektləri təsvir etmək üçün işlədilir. Qübbənin, yəni üstü dairəvi və alt hissəsi yastı olan, içə doğru əyilmiş qübbəvari quruluşun xarakterik xüsusiyyətləri burada ön plana keçir. Belə ki, "qübbəşəkilli" sözü ilə təsvir olunan obyekt ya özü tam olaraq qübbə formasında olur, ya da qübbəyə bənzəyir.

Birinci mənası, yəni "qübbəyə oxşar, yarımkürə şəklində olan" ifadəsi, qübbəşəkilli obyektin əsasən formasına diqqət çəkir. Bu, tamamilə simmetrik bir yarımkürə ola bilər, yaxud da qübbənin ümumi formasını saxlayan, ancaq kiçik qüsurları və ya dəyişiklikləri olan bir quruluş. Misal olaraq, qübbəşəkilli bir güzgü, qübbəşəkilli bir çəmənlik və ya qübbəşəkilli bir bulud göstərilə bilər. Bu hallarda vurğu forma və görünüşün bənzərliyidir.

İkinci mənası isə, "üzərində qübbə şəkilli örtüsü və s. olan" ifadəsi, qübbənin bir hissə kimi mövcudluğuna işarə edir. Bu halda qübbəşəkilli obyekt özünün tam quruluşunda qübbə formasına malik olmaya da bilər. Əsas olan, həmin obyektin üzərində qübbə formasında bir örtük, qapaq və ya digər bir elementin mövcud olmasıdır. Məsələn, qübbəşəkilli bir çadır, qübbəşəkilli bir bina və ya qübbəşəkilli bir pəncərə bu kateqoriyaya aid ola bilər. Burada diqqət obyektin üstündəki qübbəvari quruluşa yönəldilir.

Nəticə etibarilə, "qübbəşəkilli" sözü müxtəlif kontekstlərdə forma və görünüşü təsvir etmək üçün istifadə olunan, məna baxımından çevik və geniş imkanlar təqdim edən bir sifətdir. Onun mənası həmişə konkret olaraq qübbə ilə bağlı olsa da, bu bənzərlik dərəcəsində müxtəlifliklərə yol açır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz