Qvardiya [fr. garde – qoruma, mühafizə] sözü əsasən seçilmiş, yüksək hazırlıqlı və nüfuzlu hərbi hissələri ifadə edir. Tarixən, qvardiya qoşunları monarxları, yüksək rütbəli məmurları və əhəmiyyətli strateji obyektləri qorumaq məsuliyyətini daşıyırdı. Onlar ən yaxşı təlim keçmiş, ən yaxşı silahlanmış və ən etibarlı əsgərlərdən təşkil olunurdu. Bu, onların adi qoşunlardan fərqləndirən əsas xüsusiyyəti idi.
Qvardiya hissələrinin seçilməsi ciddi meyarlara əsaslanırdı. Fiziki qüvvə, cəsarət, sədaqət və hərbi bacarıqlar ən önəmli amillər idi. Bəzi hallarda, qvardiya əsgərlərinin seçilməsi nəsildən-nəsil ötürülən ənənələrə də əsaslanırdı. Bu səbəbdən, qvardiya qoşunlarında xüsusi bir şərəf və nüfuz mövcud idi.
Qvardiya yalnız hərbi kontekstdə deyil, məcazi mənada da istifadə oluna bilər. Məsələn, "şəhərin qvardiyası" deyərkən, şəhəri qoruyan, onun təhlükəsizliyini təmin edən qüvvələri nəzərdə tutmaq olar. Bu, mühafizə funksiyası daşıyan hər hansı bir qrup, təşkilat və ya şəxslərə şamil oluna bilər. Məcazi mənada, qvardiya sözü həmçinin, əsas, əhəmiyyətli, seçilmiş və yüksək səviyyəli mənasını da əhatə edir.
Beləliklə, “qvardiya” sözü yalnız bir hərbi termin deyil, tarix, ictimai quruluş və mədəniyyət kontekstində daha geniş və mürəkkəb mənaları da özündə əks etdirən zəngin bir leksik vahiddir. Onun mənası, tarixi dövrlər, siyasi sistemlər və mədəniyyət ənənələrinə görə müxtəliflik göstərə bilər.