Lemma (yun. λέμμα – qəbul edilmiş, qərar verilmiş) riyaziyyatda, daha böyük və əhəmiyyətli bir teoremin sübutunu asanlaşdırmaq üçün istifadə olunan köməkçi teoremdir. Əslində, lemma özü də müstəqil olaraq maraqlı bir nəticə ola bilər, lakin əsas məqsədi başqa bir teoremin sübutunda vasitəçi rol oynamaqdır.
Teoremlərdən fərqli olaraq, lemmaların öz-özlüyündə geniş tətbiq sahəsi olmaya bilər. Onlar adətən daha böyük bir nəticənin sübutunda istifadə olunur və bu nəticənin dəqiq və aydın şəkildə sübut olunmasına kömək edirlər. Bəzi hallarda, lemma bir teoremin sübutunun bir hissəsini təşkil edərək, onu daha kiçik, daha idarəolunan alt-problemlərə ayırır. Bu, böyük və mürəkkəb teoremlərin sübutlarını daha aydın, oxunabilir və başa düşülən etməyə kömək edir.
Lemmanın əsas xüsusiyyəti onun köməkçi xarakteridir. O, öz-özlüyündə məqsəd deyil, daha böyük bir məqsədə çatmaq üçün bir vasitədir. Bir teoremin sübutunda bir neçə lemma istifadə edilə bilər. Hər bir lemma sübut prosesini sadələşdirir və məntiqi ardıcıllığı təmin edir. Yüksək səviyyəli riyaziyyatda, lemmaların istifadəsi olduqca geniş yayılmışdır və elmi nəticələrin dəqiq və etibarlı olmasını təmin etməkdə mühüm rol oynayır.
Lemmanın mənasını daha da dərinləşdirərək deyə bilərik ki, o, riyazi məntiqin quruluşundakı “bina daşı”larından biri kimi fəaliyyət göstərir. Kompleks sübutlar, daha kiçik, daha asan sübut olunan lemmaların ardıcıl birləşməsi ilə qurulur. Bu yanaşma, böyük riyazi nəticələrin mərhələli və sistemli olaraq qurulmasını təmin edir və bu da riyaziyyatın inkişafında mühüm rol oynamışdır.