izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ləhləmək felinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə "bərk qaçmaq, yerimək, yoxuş çıxmaq və s. nəticəsində, yaxud hərarətin təsirindən tez-tez və ağır nəfəs almaq, tövşümək" deyə izah olunmaqdan daha çox əhatəlidir. Bu söz, əslində, heyvanların fiziki səylə əlaqədar olaraq nəfəs darlığı və yorğunluq halını ifadə edir. Ancaq bu, yalnız fiziki səylə məhdudlaşmır.

Ləhləmək, heyvanın həddindən artıq fiziki fəaliyyət nəticəsində nəfəsinin tez-tez və ağır gəlməsini, sinəsinin qabarıb-çökməsini, bədəninin yorğunluğunu və hətta bir qədər əzələ ağrılarını belə əks etdirə bilər. Təsəvvür edin: isti günəş altında günorta vaxtı çöllərdə çoban itinin uzun müddət qaçdıqdan sonra ləhləməsini. Və ya ağır yük daşıyan bir eşşəyin yoxuş çıxdıqdan sonra necə ləhlədiyini... Bu görüntülər ləhləmək sözünün əsl mənasını daha aydın şəkildə canlandırır.

Maraqlı bir məqam da odur ki, ləhləmək sözü adətən heyvanlar üçün istifadə olunsa da, məcazi mənada insanlara da aid edilə bilər. Məsələn, çox ağır işdən sonra, yüksək hərarətdə uzun müddət fəaliyyətdən sonra insan da özünü ləhləmiş hiss edə bilər. Bu halda fiziki yorğunluq və nəfəs darlığı birbaşa səbəb olsa da, emosional yorğunluq da məcazi mənada "ləhləməyə" səbəb ola bilər.

Beləliklə, ləhləmək sözü sadə bir fel olmaqdan çox, fiziki səy, yorğunluq, nəfəs darlığı və hətta bir qədər əzabı özündə əks etdirən semantik olaraq zəngin bir ifadədir. Onun istifadə sahəsi heyvanlar ilə məhdudlaşmır və məcazi mənada insan həyatının müxtəlif sahələrində də tətbiq oluna bilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz