Merkantilist sözü fransız dilindən (mercantiliste) və əslində italyan mənşəlidir (mercantilista). Bu termin, iqtisadi siyasətin merkantilizm prinsiplərinə inanmış və onları tərəfdar olan şəxsləri ifadə edir.
Merkantilizm, 16-18-ci əsrlərdə Avropada dominant olan bir iqtisadi nəzəriyyə və siyasi praktikadır. Bu nəzəriyyəyə görə, bir ölkənin sərvəti əsasən qızıl və gümüş kimi qiymətli metalların ehtiyatının miqdarı ilə ölçülür. Merkantilistlər ölkənin sərvətini artırmaq üçün ixracatı stimullaşdırmağı və idxalatı məhdudlaşdırmağı tövsiyə edirdilər. Bu, müsbət ticarət balansının (ixracatın idxalardan çox olması) yaradılması ilə mümkün hesab olunurdu. Beləliklə, ölkə xarici ölkələrlə ticarətdən daha çox qızıl və gümüş əldə edər, sərvəti artardı.
Merkantilistlər hökumətin iqtisadiyyata müdaxiləsinin vacibliyinə inanırdılar. Onlar dövlətin müxtəlif vasitələrlə – yüksək ixrac rüsumları, idxalın məhdudlaşdırılması, koloniyaların yaradılması, monopolyaların qurulması – ticarət balansını müsbət istiqamətdə dəyişdirməli olduğuna inanırdılar. Koloniyalar, əsasən xammala olan tələbatı ödəmək və hazır məhsulların satılması üçün əlverişli bazar kimi görünürdü.
Merkantilizm, özünün proteksionist xarakteri və sərvətin sadəcə pul kimi qəbul edilməsi səbəbindən tənqidə məruz qalıb. Bu nəzəriyyənin məhdudiyyətləri uzun müddətli iqtisadi inkişaf üçün əlverişsiz olduğunu göstərir. Lakin merkantilizm iqtisadi tarixdə özünün əhəmiyyətli yerini tutmuş və müasir iqtisadi siyasətlərin formalaşmasında müəyyən təsirlər buraxmışdır.
Beləliklə, bir merkantilist sadecə merkantilizmi dəstəkləyən şəxs deyil, həm də öz dövrünün iqtisadi şərtlərini anlayan, dövlət müdaxiləsinin iqtisadiyyata təsirinə inanmış və milli sərvətin artırılması üçün müəyyən siyasi və iqtisadi strategiyalar tərəfdarı olan fəal bir iqtisadi fəal idi.