izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Mələmək (f.): Bu söz əsasən heyvanların, xüsusilə də sürülən heyvanların (qoyun, quzu, keçi, maral, inək və s.) səs çıxarmaq, çığırmaq, bağırmaq hərəkətlərini ifadə edir. Lüğətlərdəki "çığırmaq, bağırmaq, səs çıxarmaq" tərifi mələməyin ümumi mənasını əks etdirir, lakin onun spesifikliyinə tam işıq tutmur. Mələmək sadəcə səs çıxarmaqdan daha çox, bu səsin xüsusiyyətlərini, yəni heyvanın növünə və vəziyyətinə uyğun olaraq, həmin səsin tonunu, intensivliyini, ritmini və əks etdirdiyi duyğunu əhatə edir.

Sözün etimologiyası araşdırılarkən, türkiyə dilləri qrupuna aid bir çox dilin oxşar səslənməli sözləri ilə əlaqəli olduğu müşahidə olunur. Bu, sözün köhnə türk dillərindən gəldiyini və zamanla müəyyən dialektal fərqlərlə yanaşı, müasir türk dillərində də qorunub saxlandığını göstərir. Mələmək sözü bir çox hallarda heyvanın narahatlığını, aclığını, ehtiyacını, ya da bala axtarışını ifadə edə bilər.

Misal üçün, "Keçi mələdi" cümləsində mələmək həmçinin keçinin xüsusi bir səs çıxartdığını, bu səsin keçiyə məxsus olduğunu vurğulayır. "Maral mələyir" cümləsində isə davamlı və ya uzun sürən bir səs çıxarılması ifadə olunur. Bu nümunələr mələmək sözünün yalnız "səs çıxarmaq"dan daha geniş bir məna daşıdığını göstərir. Sözün işlənməsinə heyvanın növü, həmin ankı vəziyyəti və ətraf mühit şəraiti təsir göstərə bilər. Məsələn, "Qoyunlar qaranlıqda mələyərək narahatlıqlarını bildirdilər" cümləsində mələməyin mənası heyvanların duyğuları ilə bağlıdır.

Nəticə olaraq, "mələmək" sözü sadəcə səs çıxarmaq deyil, müəyyən heyvan növlərinə məxsus, müəyyən bir məna və duyğu ifadə edən xüsusi bir səs çıxarmaq hərəkətidir. Bu hərəkət heyvanın fiziki vəziyyəti, psixo-emosional halı, ətraf mühit və digər amillərlə bağlı ola bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz