Mən-mən

Mən-mən (mənası: özünü önə çəkmək, özünü başqalarından üstün tutmaq, lovğalanmaq, özünü bəyənmək, özünü önə çəkmək istəyi, lovğalıq, özünü nümayiş etdirmə; həmçinin təkəbbür, qürur, özünə inamın həddini aşması deməkdir. “Mənəm-mənəm” söz birləşməsi ilə sinonimdir. “Mən-mən” ifadəsi daha çox, başqalarına öz əhəmiyyətini, üstünlüyünü vurğulamaq üçün, teatrlaşdırılmış bir şəkildə özünü göstərməyə çalışan insanları təsvir etmək üçün işlənir. “Mənəm-mənəm” isə daha kəskin və tənqidi bir ton ilə özünü bəyənməyi və lovğalanmanı ifadə edir.)

Etimoloji baxımdan “mən-mən” sözünün əsası “mən” əvəzliyidir. “Mən” əvəzliyinin təkrarlanması və artıq vurğulanması, özünə qarşı həddən artıq diqqətin ifadəsidir. Bu təkrarlanma, şəxsin özünə olan hədsiz vurğusunu, hətta özünü tərifləməsini göstərir. Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq, yumoristik və ya tənqidi bir ton daşıyabilər.

Misallar:

1. "Onun daimi mən-mən etməsi hamını bezdirmişdi." (Burada "mən-mən" özünü önə çəkmə və lovğalanma mənasında işlənir.)

2. "Bu mən-mənçilikdən bezmişəm, sən də az qala eyni şeyləri edirsən." (Burada "mən-mənçilik" özünü üstün tutma və lovğalanma vərdişini ifadə edir.)

3. "Mənim mən-mən deməyim sanmayın boş əməkdir." (Burada şəxs özünü müdafiə edir və öz fəaliyyətinin əhəmiyyətini vurğulayır, ancaq bunu həddindən artıq özünə inamla edir.)

4. "O, daim mənəm-mənəm edir, heç kimin fikrini dinləmir." (Bu cümlədə "mənəm-mənəm" özünü başqalarından üstün tutma və fikirlərinə hörmətlə yanaşılmamasını göstərir.)

Yekun olaraq, "mən-mən" sözü özünü həddən artıq önə çəkmə, lovğalanma, özünü bəyənmə və özünə hədsiz inam ifadə edən bir söz olub, kontekstdən asılı olaraq müsbət və ya mənfi konotosiyaya sahib ola bilər.