Məndulə (məndülə): Tarixi kökləri olan, əsasən keçmişdə geniş istifadə olunan nazik, lakin möhkəm toxunmuş bir parça növüdür. "Məndulə" sözünün etimologiyası hələ də tam aydınlaşdırılmamışdır, lakin ehtimal olunur ki, fars və ya türk dillərindən mənşə götürür. Sözün tərkibindəki fonetik elementlər bəzi parçaların adlarında da rast gəlinən toxuma texnikası və ya parçanın xüsusiyyətlərinə işarə edə bilər. Məsələn, parçanın hamarlığı, möhkəmliyi və ya nazikliyinə istinad oluna bilər.
Keçmişdə məndulədən əsasən arxalıq, şalvar, çəkmə kimi geyim əşyalarının, həmçinin çarşaf və digər ev tekstili məmulatlarının tikilməsində istifadə olunurdu. Parçanın nazik və eyni zamanda möhkəm olması onu bu məqsədlər üçün ideal hala gətirirdi. Məndulənin toxunma üsulu və tərkibi bölgədən asılı olaraq dəyişə bilərdi, lakin ümumi olaraq pambıq, kətan və ya ipəkdən toxunurdu.
Müasir dövrdə məndulə parçaları nadir hallarda rast gəlinir. Ancaq onun adı, xüsusilə də yaşlı nəslin nümayəndələri arasında hələ də yaddaşlarda qalmaqdadır. "Məndulə çarşab", "məndulədən tikilmiş şalvar" kimi ifadələr keçmiş həyat tərzini və toxuculuq sənətinin zənginliyini əks etdirir.
Cümlə nümunələri:
- Nənəm həmişə məndulə çarşaflarında yatmağı sevirdi.
- Babamın geyindiyi şalvar məndulədən tikilmişdi.
- O dövrdə məndulə çox dəyərli və qiymətli bir parça idi.
- Köhnə sandıqda məndulədən tikilmiş bir arxalıq tapdıq.