Məvacib (ər. مَوَاجِب - məvacib - çoğul şəkil, təkiki məvacib) köhnə Azərbaycan ədəbi dilində işlənən bir söz olub, müasir Azərbaycan dilində "maaş" və "əmək haqqı" sözlərinin sinonimi kimi qəbul edilir. Lüğətlərdə əsasən "maaş, əmək haqqı" kimi tərcümə olunsa da, mənası yalnız bundan ibarət deyil. "Məvacib" sözü daha geniş mənada, müəyyən bir iş, xidmət və ya vəzifənin yerinə yetirilməsinə görə verilən bütün növ ödənişləri, o cümlədən əmək haqqını, mükafatı, pensiyanı və s. əhatə edə bilər. Qədim dövrlərdə müxtəlif vəzifələrə görə verilən ödənişlər üçün daha çox işlənmişdir.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, ərəbcə "vəcəbə" (وجب) felindən törədiyini görürük. Bu fel "vacib olmaq", "lazım olmaq", "borc olmaq" mənalarını verir. Beləliklə, "məvacib" sözü əslində "borclar", "vacib olanlar" mənasını da ehtiva edir. Bu da işə görə verilən haqqın borc kimi qarşı tərəfin üzərinə düşməsini ifadə edir. Müasir dilə daha yaxın bir tərif olaraq, "məvacib"i "bir işə, vəzifəyə, xidmətə görə vacib olan ödəniş" kimi izah etmək olar.
Misal üçün, verilən nümunə cümləsində ("Mən hətta bir neçə adam bilirəm ki, mənim ağamdan az məvacib alırlar.") "məvacib" sözü konkret olaraq əmək haqqını bildirir. Ancaq müxtəlif tarixi mətnlərdə, daha geniş mənada da işlənə bilər. Məsələn, "sərrafın məvacibi", "şahzadənin məvacibi" kimi ifadələrdə "məvacib" sözü həm əmək haqqını, həm də vəzifəyə görə verilən rütbə, iqta və digər maddi imtiyazları əhatə edə bilər.
Qısaca desək, "məvacib" sözü, müasir dilin "maaş" və "əmək haqqı" sözləri ilə sinonim olsa da, köhnə dilin zəngin leksikasından qaynaqlanan daha geniş və tarixi bir kontekstdə istifadə oluna bilən bir termindir. Onun kökü olan ərəb sözünün mənası da bu genişliyi izah edir.