Məzdəkizm (fars. مزدک - Mazdak) Sasanilər dövründə (V-VI əsrlər) İranda yaranmış sosial-dini hərəkatdır. Hərəkatın banisi və ideologu Məzdək adlı bir qnostik din xadimi hesab olunur. Mənbələr Məzdəki həm də zərdüşt dininin təbliğatçısı kimi təqdim edir, ancaq onun təlimi zərdüşt dininin əsas prinsiplərindən ciddi şəkildə fərqlənirdi.
Məzdəkizmin əsas ideyası sosial bərabərlik və ədalətli ictimai quruluşun yaradılması idi. Hərəkat feodal cəmiyyətinin əsasını təşkil edən torpaq mülkiyyəti və sərvət bərabərsizliyinə qarşı çıxırdı. Məzdək və onun tərəfdarları əmlakın kollektivləşdirilməsini, qadınların hüquqlarının bərpasını, ailə münasibətlərinin yenidən qurulmasını, həmçinin kənd təsərrüfatı məhsullarının və əmlakın ictimailəşdirilməsini təbliğ edirdilər. Bu ideyalar, Sasanilər dövründəki qəddar sinfi ziddiyyətləri nəzərə alaraq, kütlələr arasında geniş yayılma tapmışdı.
Mənbələrdə Məzdəkizmin dini aspektləri də qeyd olunur. Məzdək özünü peyğəmbər kimi təqdim edir və ilahi əmrlərə əsaslanaraq yeni bir ictimai quruluş təklif edirdi. Onun təlimi, bəzi mənbələrə görə, dualistik (iki əsas əzəli qüvvə - yaxşı və pis - arasında mübarizəyə əsaslanan) xarakter daşıyırdı və kosmik ədalətin yer üzündə bərpası ideyasını ehtiva edirdi. Ancaq Məzdəkizmin dini tərəfinin mahiyyəti və onun qnostizmlə əlaqəsi tarixçilər arasında mübahisə mövzusudur.
Məzdəkizmin Sasanilər imperiyasının hökmdarları və ruhaniləri üçün təhlükəli olması aydındır. Çünki hərəkat mövcud ictimai-iqtisadi quruluşa birbaşa təhdid yaradırdı. Mənbələrdə qeyd olunduğu kimi, Məzdək hərəkatı bir neçə dəfə Sasanilər tərəfindən qanlı şəkildə əzilmiş, lakin müəyyən müddət ərzində öz təsirini qoruyub saxlamışdır. Məzdəkin ölümündən sonra da hərəkatın ayrı-ayrı qrupları uzun müddət fəaliyyət göstərmişlər.
Məzdəkizmin tarixi əhəmiyyəti onun Sasanilər dövründəki sosial-siyasi həyatına təsiri və sonrakı dövrlərin sosial hərəkatlarına təsir göstərməsidir. Məzdəkizmin ideyaları sonrakı dövrlərdəki sosial-dini hərəkatlar üçün ilham mənbəyi olmuşdur. Həmçinin, Məzdəkizm tarixçilərin və alimlərin araşdırmalarının mövzusu olaraq qalmaqdadır. Mənbələrin məhdudluğu və onların subyektivliyi məsələni daha da mürəkkəbləşdirir.