izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Məzəmmətləmə (məzəmmət + -ləmək) – fe'l. Kimsənin və ya bir şeyin pis xüsusiyyətlərini, nöqsanlarını, əxlaqsız hərəkətlərini açıq şəkildə tənqid etmək, qınamaq, pisləmək, qaraçıma çıxarmaq, rədd etmək. Həm sözlə, həm də yazı ilə ifadə oluna bilər. Məzəmmətləmə həm qınağı, həm də tənqidi özündə əks etdirir, lakin sadəcə tənqid etməkdən fərqli olaraq, əsasən mənfi qiymətləndirmə və rədd etməni ifadə edir. Bu prosesdə subyektivlik elementinin olması mümkündür, çünki bir hərəkətin və ya xüsusiyyətin pis hesab edilməsi müəyyən bir mədəniyyət və ya baxış bucağı ilə əlaqədardır.

Məzəmmətləmənin əsas elementi qınaq və pisləmədir. Sadəcə faktların təsviri deyil, həm də həmin faktların mənfi qiymətləndirilməsi və rədd olunmasıdır. Məsələn, "Onun davranışını kəskin şəkildə məzəmmətlədim" cümləsində sadəcə davranışın təsviri yox, həm də onun qəbuledilməz hesab edilməsi və pislənməsi vurğulanır. Məzəmmətləmə həm rəsmi, həm də qeyri-rəsmi mühitdə istifadə oluna bilər. Rəsmi məzəmmətləmə çox vaxt rəsmi qurumlarda, məhkəmələrdə və ya ictimai müzakirələrdə ədalətli bir şəkildə həyata keçirilir. Qeyri-rəsmi məzəmmətləmə isə şəxsi münasibətlərdə, söhbətlərdə və ya ictimai mediada daha çox emosional və subyektiv ola bilər.

Etimologiyası: Kökü ərəb dilindəki "zəmm" (قَذَمَّ) felindən gəlir ki, bu da "qınamaq", "pisləmək", "böhtan atmaq" mənalarını verir. "-ləmək" isə türk dilinin fe'l əmələgətirmə əlavəsidir. Beləliklə, "məzəmmətləmək" sözü "pisləmək əməli" mənasını daşıyır. Sözün mənası və işlənmə dairəsi dəqiq olaraq tənqid etməkdən, qınamaqdan və rədd etməkdən ibarətdir. Yalnız tənqid deyil, eyni zamanda qəti şəkildə rədd etmə və pisləmə və qınaq da əlavə olunur. Bunu tənqid etməkdən fərqləndirən əsas cəhət məhz bu qəti mənfi qiymətləndirmədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz