Məzmunca (məzmun + -ca) – sıfat əvəzedicisi. Məzmuna görə, məzmun etibarilə, mənaca mənalarında işlənir. Əsasən, bir əsərin, hadisənin və ya ifadənin məzmununun keyfiyyətini, xüsusiyyətini ifadə etmək üçün istifadə olunur. "Məzmunca" sözü bir əsərin mövzusunu, ideyasını, mahiyyətini ifadə etməklə yanaşı, onun dərinliyini, dolğunluğunu, əhəmiyyətini də bildirir. Həm müsbət, həm də mənfi mənada işlənə bilir. Məsələn, "Məzmunca zəif hekayə" deyərkən əsərin ideyasının zəifliyini, "məzmunca zəngin roman" deyərkən isə onun ideya baxımından şəxsiyyətli, dolğun olduğunu bildiririk.
Sözün mənşəyinə nəzər salsaq, "məzmun" sözünün ərəb dilindən gəldiyini görərik. "Məzmun" "içində olan, ehtiva edilən şey" mənasını verir. "-ca" isə Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir şəkilçi olub, sıfat əvəzedicisi əmələ gətirir və mənalarını "görünüş, şəkildə, tərzdə" kimi mənalara genişləndirir. Beləliklə, "məzmunca" sözü "məzmun baxımından, məzmuna görə" mənalarını əks etdirir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Məzmunca zəngin bir roman oxudum.
- Məzmunca yaxşı, amma üslubca zəif bir şeirdir.
- Bu məqalə məzmunca çox aydın deyil.
- Məzmunca fərqli olsalar da, hər iki film eyni mövzunu işləyir.
- Məzmunca əhəmiyyətli bir qərar verildi.
Göründüyü kimi, "məzmunca" sözü, bir əsərin, hadisənin və ya ifadənin məzmununun keyfiyyətini və xüsusiyyətlərini dəqiq və əhatəli şəkildə ifadə etmək üçün işlənir. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsas mənası həmişə məzmuna yönəlməsidir.