izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Mənaca sözü Azərbaycan dilində zərf kimi işlənir və "mənaya görə, məna cəhətdən; məzmunca" mənalarını ifadə edir. Sözün əsasını təşkil edən "məna" sözü ərəb mənşəli olub, "fikir, düşüncə, məzmun" mənalarını bildirir. "-ca" isə Azərbaycan dilində zərf düzəldici şəkilçi kimi çıxış edir və sözə zərfi əlamət verir. Beləliklə, "mənaca" sözü əslində "məna baxımından" ifadəsini daha qısa və aydın bir şəkildə ifadə etmək üçündür.

Lüğətlərdəki qısa izah "mənaca dərin əsər" və "mənaca təhrif olunmuş ifadə" nümunələri ilə dəstəklənsə də, "mənaca" sözünün işlənmə dairəsini daha geniş göstərmək mümkündür. Bu zərf, bir əsərin, fikrin, ifadənin, hərəkətin və ya hadisənin məzmununa, daxili mahiyyətinə, əsas ideyasına diqqəti yönəltmək üçün işlədilir. Məsələn:

"Mənaca zəngin olan bu şeir, dilin ifadə imkanlarını ustalıqla nümayiş etdirir." (Burada "mənaca zəngin" ifadəsi şeirin məzmun və ideya baxımından zənginliyini vurğulayır.)

"Mənaca oxşar olsa da, hər iki əsərin bədii üslubu fərqlidir." (Bu cümlədə "mənaca oxşar" ifadəsi əsərlərin məzmununun oxşarlığını, ancaq üslublarının fərqliliyini göstərir.)

"Onun hərəkəti mənaca qəbuledilməz idi." (Burada "mənaca qəbuledilməz" ifadəsi hərəkətin mənası və mahiyyətinin qəbuledilməz olduğunu bildirir.)

Qısaca, "mənaca" zərfi, bir şeyin daxili mənasına, mahiyyətinə, məzmununa istinad edərək onun keyfiyyətini, xüsusiyyətini və ya əhəmiyyətini ifadə etmək üçün istifadə olunur və bu mənada "məzmunca", "məna baxımından", "ideya etibarilə" və s. ifadələrlə sinonimdir. Ancaq "məzmunca" ilə müqayisədə "mənaca" daha çox əsərlərin, fikirlərin, ifadələrin daxili mahiyyətinə, onların əsas ideyasına vurğu edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz