izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Məzmunluluq (ərəb. məzmūn + -luq) is. Məzmunca dolğunluq, zənginlik, dərinlik; mənalılıq, ciddilik. Termin, əsasən, ədəbiyyatşünaslıqda, incəsənətşünaslıqda və fəlsəfədə işlənir. "Məzmun" sözünün özündən irəli gələn kimi, "məzmunluluq" da bir əsərin, fikrin, danışığın və ya hər hansı bir ifadənin daxili məzmununun keyfiyyətini ifadə edir. Bu keyfiyyət isə bir neçə parametr əsasında qiymətləndirilə bilər.

Birincisi, miqdar: Məzmunluluq, əsərin məlumat həcmi, ideya sayı, hadisələrin çoxluğu ilə müəyyən oluna bilər. Zəngin məzmunlu əsər, oxucuya, tamaşaçıya və ya dinləyiciyə daha çox informasiya çatdırır, daha çox təfərrüat, daha geniş kontekst təqdim edir. Lakin bu, sadəcə miqdar deyil, həm də keyfiyyət məsələsidir.

İkincisi, keyfiyyət: Məzmunluluq, məlumatın dərinliyi, əhəmiyyəti, orijinallığı və təsir gücü ilə də əlaqədardır. Zəngin məzmunlu bir əsər, səthi informasiyanı deyil, dərin mənaları, mürəkkəb münasibətləri, universal həqiqətləri özündə əks etdirir. Belə əsərlər oxucuda düşünməyə, tənqidi yanaşmaya, öz həyat təcrübəsi ilə əlaqələndirməyə təkan verir. Onlar sadəcə məlumat vermirlər, həm də duyğulara, düşüncələrə təsir edir, dünyagörüşünü formalaşdırırlar.

Üçüncüsü, dərinlik: Məzmunluluq, fikrin dərinliyi, problemin çoxcəhətli təhlili, ideyanın inkişafı ilə bağlıdır. Səthi məzmunlu əsər sadəcə faktları sıralamaqla kifayətlənir, dərin məzmunlu əsər isə məsələnin kökündəki səbəbləri, nəticələri və qarşılıqlı əlaqələrini açıqlayır. Bu, əsərin fəlsəfi dərinliyi, psixoloji realizmi, ideoloji zənginliyi kimi keyfiyyətlərlə əlaqəlidir.

Əsərin məzmunluluğu onun oxucuya təsir gücünü müəyyən edən əsas amillərdəndir. "Əsərin məzmunluluğu yüksəkdir" ifadəsi əsərin zəngin, dərin və məntiqi ardıcıllıqla qurulmuş məzmuna malik olduğunu göstərir. "Məzmunsuz" və ya "məzmunluluğu zəifdir" ifadeləri isə əsərin səthi, dərinliyi olmayan, fikir yoxsulluğu ilə səciyyələnən məzmuna malik olduğunu bildirir. Məzmunluluq anlayışı, həmçinin, hər hansı bir diskussiya, söhbət və ya məruzənin keyfiyyətinin qiymətləndirilməsində də işlədilə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz