Mırıltı (is. ): İtlərin, bəzən də digər heyvanların (məsələn, pişiklərin) narazılığını, qorxusunu, təhlükəni hiss etmələrini, acığını və ya digər mənfi duyğularını ifadə etmək üçün çıxardıqları alçaq, davamlı və nisbətən səssiz səs. Bu səs adətən qısa və təkrarlanan hərlərlə xarakterizə olunur və qüvvətli hürüşdən fərqli olaraq daha yumşaq və az eşidilir. Sözün mənası heyvanın əhval-ruhiyyəsinin ifadəsindən əlavə olaraq, həm də səsin xüsusiyyətlərini əks etdirir.
Etimalogiyası: Sözün etimologiyası tam aydın deyil, lakin ehtimal ki, kökü türk dillərindəki "mır" (ovmaq, incimək, narazı olmaq) felindən törəmişdir. "-ltı" şəkilçisi isə səs, səs-küy mənasını verir. Beləliklə, "mırıltı" sözü "mır" felindən törəyərək, narazılıq və ya inciməyi ifadə edən yumşaq səsi təsvir edir.
Cümlələrdə işlənməsi: Mırıltı sözü adətən heyvanların, xüsusilə də itlərin davranışlarını təsvir etmək üçün işlənir. Məsələn:
- İt qapının arxasında qorxulu bir mırıltı ilə səsləndi.
- Ac it qabın yanından keçərkən narazı bir mırıltı səsləndi.
- Uşaqlar yaxınlaşdıqca pişik əsəbi bir mırıltı ilə geri çəkildi.
- Qaranlıqda eşidilən qəribə mırıltı məni qorxutdu.
Fərqli mənalar: Bəzi hallarda "mırıltı" sözü məcazi mənada da işlənə bilər. Məsələn, çox alçaq səslə danışmanı, ya da insan çoxluğunun aşağı səslə danışmasını, pıçıldaşmasını ifadə etmək üçün istifadə edilə bilər, lakin bu istifadə daha az yayılmışdır. Lakin bu zaman kontekst mırıltının mənbəyini və xüsusiyyətlərini aydınlaşdırır.
Dərviş misalında: Dərvişin misalında "mırıltı" sözü itlərin narazılığını və ya əsəbiliyini ifadə edir. "Malların göyşəyi, atların nəriltisi, gah-gah da itlərin mırıltısı" misalında mırıltı, göyşəyi və nərilti kimi digər səslərlə yanaşı, əsəbi və ya qıcıqlanmış heyvanların səsləndiyi müxtəlif səslərin bədii təsvirində istifadə olunur.