izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Möhnət (ər. مُحنَّة - muḥanna "sınaq, imtahan, çətinlik"dən) - Zəhmət, əziyyət, qayğı, ağırlıq, dərdi-səri ifadə edən bir sözdür. Lüğətlərdə verilən qısa izahı möhnətin mənasının dolğunluğunu əks etdirmir. Çünki “möhnət” sadəcə fiziki əziyyəti deyil, həm də ruhi sarsıntıları, çətinlikləri, kədəri, dərd-qüssəni, hətta bəzən israrlı sınaqları özündə əks etdirir. “Möhnət çəkmək”, “möhnətlərə düçar olmaq”, “möhnətli günlər” kimi ifadələr bu geniş məna çalarlarını göstərir.

Etimoloji baxımdan, sözün ərəb mənşəli olması onun köklərindən də aydın görünür. Ərəb dilindəki “muḥanna” kökü “sınaqdan keçirmək”, “sınaq”, “çətinlik” mənalarını verir. Bu, “möhnət” sözünün sadəcə əziyyət deyil, həm də insanın iradəsini, səbrini sınayan bir vəziyyət olduğunu vurğulayır. Beləliklə, söz yalnız fiziki və ya maddi çətinlikləri deyil, ruhsal sarsıntılarla yanaşı, həyatda rast gəlinən müxtəlif sınaqları da əhatə edir.

Misal olaraq, “Möhnəti artmaq” ifadəsi sadəcə işin ağırlaşmasını deyil, həm də insanın ruhi vəziyyətinin pisləşməsini, kədər və qayğılarının artmasını ifadə edə bilər. “İki evin möhnətini çəkmək” ifadəsi isə həm maddi, həm də mənəvi çətinliklərin iki evin üzərinə düşməsini ifadə edərək, möhnətin həm kəmiyyət, həm də keyfiyyət baxımından genişliyinə işarə edir. Söz, həmçinin “möhtəşəm”, “möhtərəm” kimi sözlərlə semantik əlaqəyə malik olub, həm çətinliyi, həm də əzmlə, səbrlə qarşılaşmanı ifadə edir.

Qısacası, "möhnət" sözü sadəcə "zəhmət" və ya "əziyyət"in sinonimi deyil; o, həyatın çətinliklərini, sınaqlarını, kədər və qayğılarını özündə birləşdirən daha geniş və dərin mənalı bir termindir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz