Mövqufat (ər. “mövquf” sözünün cəm halından) – vəqf edilmiş əmlak, mal-mülk, torpaq və ya digər sərvətlər deməkdir. Bu əmlak xeyriyyə məqsədləri üçün, konkret bir şəxs və ya qrupa deyil, ümumi xeyir üçün vəqf edilir və onun gəliri müəyyən bir məqsədə, məsələn, məscidə, mədrəsəyə, xəstəxanaya və ya kasıblara xeyriyyə köməyi göstərilməsinə sərf edilir. Mövqufat, sadəcə bir mal yığımı deyil, həm də onun idarə olunması və gəlirinin müəyyən edilmiş qaydada sərf edilməsi sistemini əhatə edir.
Tarixən müsəlman ölkələrində mövqufat sistemi geniş yayılmış və sosial rifahın təmin olunmasında mühüm rol oynamışdır. Mövqufatın idarə olunması və gəlirlərinin paylanması üzrə müəyyən qaydalar mövcud olmuş və bu qaydalar vəqfnamələrində (vəqf sənədlərində) əks olunmuşdur. Bu sənədlərdə vəqf olunan əmlakın təsviri, gəlirlərinin hansı məqsədlərə sərf olunacağı, həmçinin mövqufatın idarə olunması ilə bağlı müddəalar ətraflı şəkildə göstərilirdi.
Misal üçün: “Qış aylarında odun ehtiyacını mövqufatdan ödəyirdilər” cümləsində mövqufat konkret olaraq vəqf edilmiş torpaq sahəsi və ya meşəni bildirir ki, oradan əldə edilən odun xalqa paylanırdı. “Mövqufatın gəliri məscidin təmirinə sərf olunurdu” cümləsində isə mövqufatın gəlir mənbəyi olaraq işləndiyini görürük. Yəni, cümlənin mənası, kontekstə uyğun olaraq dəyişə bilər. Lakin ümumi mənada mövqufat həmişə vəqf edilmiş əmlakı bildirir.
Müasir Azərbaycan dilində “mövqufat” sözü çox az istifadə olunur və əsasən tarixi mətnlərdə rast gəlinir. Əvəzinə “vəqf”, “vəqf olunmuş əmlak” və ya “xeyriyyə əmlakı” kimi ifadələr daha çox işlədilir.