Mübtədasız sifəti qrammatika terminidir və mübtəda olmayan cümlələr üçün işlədilir. Daha dəqiq desək, mübtədasız cümlə, baş üzvü – mübtədası olmayan, yəni kimin və ya nəyin haqqında danışıldığının açıq şəkildə göstərilmədiyi cümlədir. Bu cür cümlələrdə hərəkət, hadisə və ya vəziyyət mübtəda olmadan, yalnız xəbər vasitəsilə ifadə olunur. Mübtədasızlığın səbəbi müxtəlif ola bilər: mübtədanın mənası kontekstdən aydın olduqda, onun təkrarından yayınmaq məqsədilə və ya ümumiləşdirmə, təsvir və s. funksiyalarında.
Mübtədasız cümlələr dilin təbii quruluşuna uyğun olaraq tez-tez işlənir, xüsusən də danışıq dilində. Məsələn, "Yağış yağır." cümləsində kimin və ya nəyin yağış yağdırdığı göstərilmir, hadisə özü ön plana çəkilir. Eyni zamanda, mübtədasız cümlələr yazıda da müxtəlif üslubi funksiyalarda istifadə olunur, məsələn, emosional təsir yaratmaq, qısa və kəskin ifadə etmək məqsədilə. "Qaranlıq oldu." və ya "Soyudu." cümlələri buna aydın nümunədir.
Mübtədasızlığın əsas xüsusiyyəti məhz baş üzvün – mübtədanın olmamasıdır. Bu, cümlənin quruluşunu sadələşdirir, lakin mənanın tam dərk edilməsi üçün kontekstə istinad etmək zəruri ola bilər. Mübtədasız cümlələr sadə, mürəkkəb və ya mürəkkəb-mürəkkəb cümlələrin tərkib hissəsi kimi işlənilə bilər. Onların sintaktik funksiyaları da müxtəlifdir: müstəqil cümlə, tərkib hissəsi kimi (məsələn, əlavə, hallar kimi) və s.
Dil tarixi baxımından mübtədasız cümlələrin işlənmə tezliyi və funksiyaları müxtəlif dövrlərdə dəyişikliyə uğrayır. Müasir Azərbaycan dilində mübtədasız cümlələr geniş yayılmış və stilistik cəhətdən rəngarəngdir. Onların düzgün istifadə olunması dilin qrammatik qaydalarına və üslub normalarına əməl olunmasını tələb edir.