izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Mülhid sözü ərəb mənşəli olub (مُلْحِد) "mülhid" şəklindədir. Əsas mənası "Allaha və ya tək Allaha inanmayan, dinsiz, imansız" deməkdir. Lüğətlərdə daha çox "kafir" sözü ilə sinonim kimi göstərilir, lakin "kafir" sözü daha geniş bir məna kəsb edir və inanmadığı dini qəbul etməyən hər kəs üçün istifadə oluna bilər. "Mülhid" isə xüsusilə Allaha və ya tək Allaha inanmayan şəxs üçün daha spesifik bir termindir. Bu səbəbdən, "mülhid" sözü xristian, buddist, hind və s. dinlərin davamçıları üçün deyil, əsasən, tək Allaha inanmayanları ifadə etmək üçün daha uyğundur. Sözün istifadəsi kontekstdən asılı olaraq dini baxımdan sərt tənqid və ya hətta təhqir mənası da daşıya bilər.

Müasir Azərbaycan dilində "mülhid" sözü daha çox mənfi konnoatasiya daşıyır və söyüş kimi də işlənə bilər. Bu, sözün tarixi konteksti ilə bağlıdır. Dini inancların güclü olduğu bir cəmiyyətdə Allaha inanmamaq ciddi qınağa səbəb olurdu. Bu səbəbdən, "mülhid" sözü, dini duyğulara toxunmaq potensialı olan, ədəbi üslubda istifadə edilməsi tələb olunan bir söz kimi qəbul edilir. Ona görə də, ədəbi əsərlərdə və ya gündəlik danışıqlarda daha yumşaq və neytral ifadələrə üstünlük verilməlidir.

Misallar:

Düzgün istifadə: "Tarixin müxtəlif dövrlərində mülhid fəlsəfəçilər mövcud olmuşdur." (Burada söz tarixi bir faktı ifadə edir və mənfi bir konnoatasiya daşımır.)

Yanlış/Tövsiyə edilməyən istifadə: "Sən nə mülhidsən!" (Burada söz açıqca təhqir məqsədi daşıyır və qəbuledilməzdir.)

Sözün mənfi konnotasiyası səbəbindən, onun əvəzinə daha neytral ifadələr, məsələn, "dinə inanmayan", "ateist", "agnostik" kimi sözlərin istifadə edilməsi daha məqsədəuyğundur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz