Mümaniət (ər. مانع - māni‘ - mane olan, əngəl) iş adı olub, bir hərəkətin, prosesin və ya məqsədə çatmanın qarşısını alan hər şey deməkdir. Bu, fiziki, sosial, psixoloji və ya digər təbiətli maneələri əhatə edir. Lüğətdə göstərilən “mane olma, maneə, əngəl, maneçilik” ifadələri mümaniətin əsas mənalarını əks etdirir. Ancaq bu tərif, mümaniətin daha geniş kontekstini əhatə etmir.
Mümaniət, sadəcə bir maneə və ya əngəl deyil, həm də bu maneənin yaradılmasının səbəblərini, maneənin təbiətini və onun aradan qaldırılması yollarını özündə ehtiva edir. Məsələn, bir layihənin icrasında mümaniət, maliyyə çatışmazlığı, texniki problemlər, qanunvericilikdəki boşluqlar və ya insan faktoru ola bilər. Mümaniətin səbəbini müəyyənləşdirmək, onun aradan qaldırılması üçün ən effektiv strategiyaya gətirib çıxarır.
“Mümaniəti aradan qaldırmaq” ifadəsi, həmin maneənin tamamilə ləğv olunması və ya onun təsirinin minimuma endirilməsi deməkdir. Bu, müxtəlif üsulların tətbiqini tələb edə bilər: məsələn, maliyyə çatışmazlığının aradan qaldırılması üçün investisiya cəlb olunması, texniki problemlərin həlli üçün mütəxəssislərin cəlb olunması və s.
“Mümaniət etmək (göstərmək)” isə bilərəkdən və ya bilmədən bir şeyin baş verməsinə mane olmaq, əngəl törətmək mənasını verir. Bu, həm fəal (bir hərəkət etməklə mane olmaq), həm də passiv (maneənin mövcudluğu ilə mane olmaq) ola bilər. Məsələn, “O, layihənin icrasına mümaniət etdi” cümləsində mümaniət fəal şəkildə, “Yolun tıxacı işin sürətlənməsinə mümaniət oldu” cümləsində isə passiv şəkildə istifadə olunub.
Ümumiyyətlə, “mümaniət” sözü, müxtəlif kontekstlərdə istifadə olunan çoxmənalı bir sözdür və onun dəqiq mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər. Lakin əsas mənası hər zaman bir şeyin qarşısını alan maneə və ya əngəldir.