izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Münazirə (ər. مناظرة - munāẓara) sözü klassik Azərbaycan ədəbi dilində mübahisə və müzakirə mənalarında işlənmişdir. Lüğətlərdə sadəcə "mübahisə, müzakirə" kimi qısa izahı olsa da, daha ətraflı təhlil etdikdə, bu iki mənanın arasında incə fərqlər olduğunu görürük.

Münazirə, mübahisədən fərqli olaraq, daha çox məntiqi əsaslara, arqumentlərə və sübutlara söykənən bir müzakirəni ifadə edir. Mübahisədə əsas məqsəd qarşı tərəfi inandırmaq deyil, öz fikrini qəbul etdirmək, hətta qarşı tərəfi alt etmək ola bilər. Bu zaman emosiyalar ön plana çıxır, məntiq isə ikinci dərəcədə qalır. Münazirədə isə məntiq, dəlillər və arqumentlər əsas rol oynayır. Mövzu haqqında dərin biliyə və tənqidi düşüncəyə malik olan tərəflər arasında aparılır. Hədəf həqiqəti aşkara çıxarmaq, mövzunu tam şəkilində anlamaqdır.

Ədəbiyyatda və tarixi mənbələrdə "münazirə" sözü, alimlər, fəlsəfəçilər və ya din xadimləri arasında keçirilən elmi müzakirələri, fikir mübadilələrini ifadə etmək üçün işlədilmişdir. Məsələn, fəlsəfi məsələlərin müzakirəsi, dini mövzuların təhlili və ya elm sahəsində yeni kəşflərin təqdimatı zamanı "münazirə" terminindən istifadə olunurdu.

Müasir Azərbaycan dilində "münazirə" sözü az işlənsə də, elmi və akademik yazılarda, intellektual diskussiyaları təsvir etmək üçün istifadə oluna bilər. Məsələn: "Elmi konfransda alimlər arasında qızğın bir münazirə baş verdi." və ya "Tarixçilər bu hadisə ilə bağlı uzun münazirələr apardılar." kimi cümlələrdə istinad edilə bilər.

Qısaca olaraq, "münazirə" sözü, məntiqi əsaslara və dəlillərə dayanan, obyektiv və elmi xarakter daşıyan müzakirəni ifadə edir və mübahisədən fərqli olaraq, emosional əsaslara deyil, dərin biliyə və tənqidi düşüncəyə əsaslanır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz