Nanıx sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış, əsasən şifahi nitqdə işlənən bir sifətdir. Lüğətlərdə sadəcə "bacarıqsız, fərsiz" kimi tərcümə edilməsi onun mənasını tam əhatə etmir. Daha dəqiq ifadə etmək üçün, nanıx sözünün mənasını "bacarıqsızlıq, qabiliyyətsizlik, səriştəsizlik, işə yararsızlıq, əl lazımlı olmaması, fikirsiz və ya ağılsızlıq nəticəsində səriştəsiz davranış" kimi izah etmək daha düzgün olar.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, mənşəyi aydın deyil, lakin "nan" kökündən törəmə ola bilər. "Nan" kökü bəzi türk dillərində "nəcib, dəyərli, qiymətli" mənasını verir. Əksinə işlənməsi nəticəsində "nanıx" sözü dəyərsiz, faydasız, bacarıqsız mənasını qazanmış ola bilər. Bu, əslində bir növ ironik istifadədir. Yəni, əslində dəyərli olmalı olan, ancaq əsl dəyərini ortaya qoymayan, bacarıqsız olan şəxs üçün işlənir.
Cümlə içində istifadəsi aşağıdakı kimi ola bilər:
- O, o iş üçün çox nanıx idi, heç bir işə yaramadı.
- Nanıx əlləri ilə heç bir şey düzəldə bilməz.
- Sözləri o qədər nanıx idi ki, heç kim onu başa düşmədi.
- Bu iş üçün sən çox nanıxsan, başqa birisini tapmalıyıq.
- O, nanıx işçilərlə işləməkdən bezmişdi.
Göründüyü kimi, "nanıx" sözü sadəcə "bacarıqsız" mənasından daha geniş bir kontekstdə işlənir. Söz, həm fiziki bacarıqsızlığı, həm də zehni qabiliyyətsizliyi, həm də ümumi səriştəsizliyi ifadə edə bilər. Həm insanlara, həm də əşyalara tətbiq oluna bilər (məsələn, "nanıx alət"). Beləliklə, "nanıx" sözünün mənasının təkcə "bacarıqsız, fərsiz" kimi deyil, daha geniş və dəqiq şəkildə izah edilməsi daha məqsədəuyğundur.