Neologizm [yun. neos – yeni və logos – anlayış] dilçilikdə dildə yeni yaranmış söz və ya ifadəni bildirir. Bu termin, köhnə sözlərin yeni mənalarda işlənməsini deyil, tam olaraq dilə yeni daxil olmuş və ya mövcud sözlərdən əmələ gəlmiş, lakin əvvəllər mövcud olmayan yeni söz birləşmələrini və ya sözləri əhatə edir. Neologizmlər, əsasən, elmin, texnikanın, incəsənətin sürətli inkişafı ilə, həmçinin ictimai-siyasi həyatdakı dəyişikliklərlə əlaqədar yaranır. Yeni anlayışların, texnologiyaların, hadisələrin adlandırılması üçün istifadə olunurlar.
Neologizmlərin yaranma yolları müxtəlifdir: mövcud sözlərin yeni mənalarda işlənməsi (məsələn, "internet" sözünün geniş yayılması ilə əlaqədar "internet kafe", "internet bank" kimi ifadələrin yaranması), əlavə, tərkib, qısaltma və s. vasitələrlə yeni sözlərin yaradılması (məsələn, "tele", "foto", "bio" ön qoşmalarının istifadəsi ilə yeni sözlərin əmələ gəlməsi), xarici dillərdən sözlərin götürülüb adaptasiya olunması (məsələn, "kompyuter", "monitor" sözləri), qısaltmaların əmələ gəlməsi (məsələn, "kompüter" sözünün "komp" kimi qısaldılması). Bəzi neologizmlər qısa müddət ərzində dilə daxil olur və geniş yayılır, bəziləri isə məhdud dairədə istifadə olunur və ya dilə tam inteqrasiya olunmadan yox olur.
Neologizmlərin dilin inkişafında mühüm rolu vardır. Onlar dilin zənginləşməsinə, yeni anlayışların ifadə olunmasına və dilin dinamikliyinin qorunmasına kömək edir. Lakin, həddindən artıq neologizmlərin istifadəsi dilin anlaşılmasını çətinləşdirə bilər və dilin təmizliyinin pozulmasına səbəb ola bilər. Ona görə də neologizmlərin dilə daxil olması və istifadəsi müəyyən qaydalara və normalara əsaslanmalıdır. Neologizmlərin mənimsənilməsi və dilə tam inteqrasiyası zamanla baş verir və bu proses sosial-mədəni amillərdən asılıdır.
Misallar: "Kiberhücum", "sosial şəbəkə", "blokçeyn", "sürətli qida", "virtual reallıq" – bunların hamısı müasir Azərbaycan dilinə yeni daxil olmuş neologizmlərdir. Bu sözlər əvvəllər Azərbaycan dilində mövcud deyildi, amma texnologiyanın və ictimai həyatın dəyişməsi ilə əlaqədar olaraq yaranmış və geniş yayılmışdır.