Nəf (ər. نَفْع - nafa') sözü Azərbaycan dilində əsasən köhnəlmiş, klassik üslubda işlənən bir sözdür. Lüğətlərdə "xeyir, fayda, mənfəət" kimi tərcümə olunsa da, mənası daha geniş və çoxqatlıdır. Əslində, "nəf" sadəcə maddi mənfəətdən daha çox, həm maddi, həm də mənəvi faydanı, rifahı, rizkı, uğuru və hətta izzəti ifadə edə bilir. Bu, qazanc, gəlir, sərvət kimi konkret mənaları özündə ehtiva etməklə yanaşı, daha geniş bir məna spektrinə malikdir. Məsələn, bir insanın əməlindən, fəaliyyətindən, yaşayışından aldığı hər hansı bir pozitiv nəticə, ruh yüksəkliyi, xoşbəxtlik, rahatlıq da "nəf" kimi ifadə oluna bilər.
Sözün kökü olan ərəb dilindəki "nafa'" (نَفْع) felindən törəmə olan "nəf" sözünün kontekstdən asılı olaraq müxtəlif çalarları ola bilər. Maddəvi mənfəət mənasında istifadəsi daha az rast gəlinir və əsasən, klassik ədəbiyyat əsərlərində, xüsusilə də şeirlərdə mövcuddur. Daha çox, uğur, rifah, mənəvi inkişaf kimi daha geniş və abstrakt mənaları ifadə edir. Misal üçün, bir insanın alim olmaqdan, həqiqətə çatmaqdan, xeyir iş görməkdən qazandığı fayda "nəf" kimi ifadə oluna bilər.
Verilən misalda ("Görək Xudayar bəynən sənin nə alıbverəcəyin var? Katdadı özünə katdadı") "nəf" sözü maddi mənfəət mənasında deyil, daha çox iki tərəf arasında bir qarşılıqlı əlaqənin, mübadilənin olub-olmamasını sorğulayır. Yəni, Xudayarın özünə hansı fayda, hansı qazanc gətirəcəyi soruşulur. Burada "nəf" sözü yalnız maddi fayda deyil, eyni zamanda, mümkün olan hər hansı bir fayda, qazanc, mənfəəti də əhatə edir.
Qısacası, "nəf" sözü, müasir Azərbaycan dilində nadir hallarda işlənsə də, klassik ədəbiyyatda əhəmiyyətli bir söz olub, "xeyir, fayda, mənfəət" mənasından daha geniş bir məna spektrinə malikdir. Onun düzgün anlaşılması üçün kontekstə diqqət yetirilməlidir.