izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Nəhslik sözü Azərbaycan dilində geniş mənada uğursuzluğu, bədbəxtliyi, pisliyi, şərliyi və ya bəlalı bir hadisə ilə əlaqəli olan mənfi bir hadisənin, vəziyyətin və ya yerin təsvirində işlənir. Etimalogiyasına nəzər salsaq, "nəhs" kökündən əmələ gəlmişdir və "bəd", "pis", "şər" mənalarını ehtiva edir. Bu kökün mənası zamanla genişlənərək müxtəlif kontekstlərdə müxtəlif nüanslar qazanıb. Yalnız bir hadisənin mənfi nəticə verməsi ilə kifayətlənməyərək, həmin hadisənin arxasında gizli bir bəd niyyət, qeyri-təbii bir qüvvənin mövcudluğunu da ifadə edə bilər.

Lüğətlərdə sadəcə "uğursuzluq, məşumluq, pislik, bədlik" kimi təriflərə rast gəlinir. Lakin nəhslik anlayışı daha çox qeyri-müəyyən, metafizik bir xarakter daşıyır. Məsələn, bir evin "nəhsliyi" yalnız o evdə baş verən bədbəxt hadisələrlə deyil, həm də görünməz, izah olunmaz qüvvələrlə əlaqələndirilə bilər. Bu kontekstdə nəhslik folklorik inanclara, əfsanələrə və xurafatlara daha yaxın durur.

Cümlədəki istifadəsinə diqqət edək: "Kim isə bütün bu işləri bu yerin adının nəhsliyinə yozur…" Bu cümlədə nəhslik, hadisələrin mənfi nəticəsinin sadəcə təsadüfi deyil, həmin yerin adının qədim bir lənətlə, pis bir tarixlə bağlı olduğunu ifadə edir. Nəhslik burada bir növ mistik yük daşıyır və hadisələrin səbəbini izah etməkdən daha çox, onlara mistik bir rəng qatır.

Yekun olaraq, nəhslik sözü yalnız bir hadisənin mənfi nəticəsini deyil, həm də bununla əlaqəli olan qorxu, qeyri-adilik, əfsanəvi və ya xurafat elementlərini əhatə edir. Müxtəlif kontekstlərdə intensivliyi dəyişə bilər; bəzən sadəcə pis bir hadisəni, bəzən isə daha mürəkkəb, metafizik bir təfsiri ifadə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz