Nəmlilik (is. nəm şeyin halı) Azərbaycan dilində geniş işlədilən bir termindir və bir neçə mənada istifadə oluna bilər. Əsas mənası, bir cismin, əşyanın və ya mühitin su buxarı ilə doyma dərəcəsini ifadə edir. Bu, həm maddənin özündə olan su miqdarını, həm də ətraf mühitdəki su buxarının miqdarını əhatə edir.
Daha ətraflı izah etsək, nəmlik iki əsas formada nəzərə alınır: mütləq nəmlik və nisbi nəmlik. Mütləq nəmlik, müəyyən həcmli havada olan su buxarının miqdarını (məsələn, kubmetrdə qramla) göstərir. Nisbi nəmlik isə, havada olan su buxarının miqdarının, həmin temperaturda havanın tam doyma qabiliyyətinə nisbətini faizlə ifadə edir. Yüksək nisbi nəmlik, havanın su buxarı ilə demək olar ki, tam doyduğunu, aşağı nisbi nəmlik isə havada su buxarının az olduğunu göstərir.
Nəmliyin müxtəlif sahələrdə, o cümlədən kənd təsərrüfatı, meteorologiya, inşaat və sənaye kimi sahələrdə böyük əhəmiyyəti vardır. Məsələn, kənd təsərrüfatında torpağın nəmliyi bitkilərin böyüməsi üçün əsas amildir. Meteorologiyada havanın nəmliyi hava şəraitini müəyyən edən vacib göstəricilərdən biridir. İnşaatda isə nəmlik tikinti materiallarının davamlılığına təsir edir və bina konstruksiyalarında çürüməyə səbəb ola bilər. Sənayedə nəmliyin nəzarəti bir çox istehsal prosesləri üçün vacibdir.
Sözün etimologiyasına gəlincə, "nəm" kökü türk dillərindən gəlir və "suya doymuş, yaş" mənasını verir. "-lik" şəkilçisi isə isim yaradır, "nəmlik" sözü isə "nəmin olması halı" mənasını qazanır. Beləliklə, "torpağın nəmliyi" ifadəsi torpağın su ilə doyma dərəcəsini, "havanın nəmliyi" ifadəsi isə havada olan su buxarının miqdarını və ya nisbətini ifadə edir.
Cümlə içərisində istifadəsi:
- Bu il torpağın nəmliyi kifayət qədər yüksəkdir.
- Havanın yüksək nəmliyi səbəbindən hər şey yapışqan olub.
- Materialların nəmliyinə görə inşaat işlərinə ara verildi.
- Laboratoriyada nəmliyin səviyyəsi dəqiq ölçülür.