izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Nəzmiyyə (ər. نظمیة‎ - nəzmīyya) sözü Azərbaycan dilinə fars dilindən keçmişdir və əslində "nizam", "qayda", "təşkilat" mənalarını ifadə edən nəzm (نظم) kökündəndir. "Nəzmiyyə" sözü, farsca "nizamlı yer", "təşkil edilmiş yer" kimi mənalar ifadə edir və inzibati və ya hərbi bir qurum, idarə və ya məntəqə üçün istifadə olunur. İranda polis və ya jandarm idarəsi mənasında işlənməsi, sözün məhz bu kontekstdə tarixi inkişafını göstərir. Belə ki, "nəzmiyyə" sözü konkret bir idarəni, təşkilati quruluşu ifadə edir və bu qurumun fəaliyyətinin qanun-qayda, nizam-intizam prinsiplərinə əsaslandığını vurğulayır.

Misal olaraq, "Axşamüstü meyiti nəzmiyyəyə apardılar" cümləsində "nəzmiyyə" sözü, ölü ərazinin məsul idarəsinə, yəni polis və ya jandarm bölməsinə aparıldığını bildirir. Bu, cəsədin qeydə alınması, müayinəsinin keçirilməsi və ya digər zəruri prosedurların həyata keçiriləcəyi yeri ifadə edir. Sözün işlənməsindən aydın olur ki, bu kontekstdə "nəzmiyyə" həm də müəyyən bir coğrafi əraziyə aid inzibati-məhkəmə idarəsini təmsil edə bilər.

Qeyd edək ki, "nəzmiyyə" sözü, müasir Azərbaycan dilində geniş istifadə olunmur və daha çox tarixi mətnlərdə, xüsusən də İranla bağlı məlumatlarda rast gəlinir. Müasir Azərbaycan dilində oxşar mənaları ifadə etmək üçün "polis bölməsi", "jandarm bölməsi", "idarə", "məntəqə" və s. sözlərdən istifadə olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz