Nikahlı sifəti, əsas mənası etibarilə “nikah bağlamış, evli, ərə getmiş, kəbinli” deməkdir. Bu söz, "nikah" sözündən törəmişdir və bir şəxsin nikah münasibətinə daxil olduğunu, yəni rəsmi olaraq evli olduğunu bildirir. "Nikahlı" sözü həm kişilər, həm də qadınlar üçün işlənə bilər. Məsələn, "nikahlı qadın" və ya "nikahlı kişi" ifadələri adi dil təcrübəsində geniş yayılmışdır.
İstifadə sahəsinə görə mənası bəzi nüanslar da əldə edə bilər. Məsələn, şəriət kontekstində, "nikahlı arvad" ifadəsi, dini nikah yolu ilə evlənmiş qadını bildirir. Bu, sadəcə birlikdə yaşamağı deyil, dini qaydalar əsasında bağlanmış rəsmi bir nikahı ifadə edir. Verilən nümunədəki "Şəriətdə heç bir müsəlman dörd nikahlı arvaddan artıq arvad ala bilməz, istər xəlifə olsun, istər çoban olsun" cümləsi də bu mənaya işarə edir. Burada "nikahlı" sözü, rəsmi, şəriətə uyğun nikah bağlamış arvadları ifadə edir.
Lüğətdəki qısa izahdan fərqli olaraq, "nikahlı" sözünün mənasının genişləndirilməsi onun əhatə etdiyi kontekstlə də bağlıdır. Məsələn, "nikahlı həyat" ifadəsi, nikahdan sonra başlayan ailə həyatını, nikahla bağlı bütün münasibətləri və məsuliyyətləri əhatə edə bilər. Eyni söz fərqli kontekstlərdə fərqli çalarlar qazana bilər. Buna görə də, mənasını dəqiq müəyyənləşdirmək üçün həmin sözün işləndiyi cümləni və ümumi konteksi nəzərə almaq lazımdır.
Əlavə olaraq, "nikahlı" sözünün sinonimləri arasında "evli", "kəbinli", "ərlənmış", "ərə getmiş" və s. sözlər göstərilə bilər. Lakin hər bir sinonim, bəzi mənalı fərqlərə malikdir. Məsələn, "evli" sözü daha ümumi bir termindir və rəsmi nikahın olub-olmamasını müəyyən etmir. "Kəbinli" isə daha çox şəriət kontekstində işlənir.