izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Şəriət sözü ərəb mənşəli olub, "şərə" (şəriət qanunları) kökündən törəmişdir. İslam dinində Allahın peyğəmbəri Məhəmməd (s.ə.s) vasitəsilə bəşəriyyətə bildirilən ilahi qanunlar sistemini, həyatın bütün sahələrini əhatə edən əxlaqi, ictimai, hüquqi normalar məcmusunu ifadə edir. Şəriət yalnız dini ayinlərə deyil, həmçinin ailə quruluşu, mülkiyyət, ticarət, cinayət hüququ kimi müxtəlif sahələri də əhatə edir. Bu səbəbdən "şəri" sözü, mətnə görə, sadəcə "halal" sözünün sinonimi kimi deyil, daha geniş bir məna kəsb edərək, şəriət qanunlarına uyğunluğu ifadə edir.

Lüğətdəki "şəriət qanunlarına uyğun, halal" tərifi şəriət anlayışının tam mənasını əks etdirmir. Çünki "şəri" sözü bir çox hallarda "şəriətə uyğun" mənasında işlənsə də, məhz "halal" sözünün sinonimi kimi deyil. Yuxarıda verilən misalda, "şəri və halal əri" ifadəsində "şəri" sözü İslam şəriətinə görə qanuni nikah əsasında birgə yaşayan ərin qanuniliyini vurğulayır. "Halal" isə əlavə olaraq, bu əlaqənin dini baxımdan icazə verilən, qadağan olunmayan tərəfini qeyd edir. Beləliklə, hər iki söz birgə qanuni və dini cəhətdən icazə verilən əlaqəni ifadə edir, ancaq "şəri" sözü burada əsasən qanuni, hüquqi tərəfi önə çəkir.

Başqa nümunələrə baxaq: "Şəri iş", "şəri yol", "şəri qadağa". Bu ifadələr sadəcə "halal" olub-olmamasını deyil, şəriət qanunlarına uyğunluğu və ya uyğunsuzluğu bildirir. Ona görə də "şəri" sözünün tərcüməsi və istifadəsi kontekstdən asılı olaraq dəyişir, ancaq ümumiyyətlə, şəriətə istinad etməyi bildirir.

Qısacası, "şəri" sözü sadəcə "halal" kimi başa düşülməməlidir. O, daha geniş məna daşıyır və həmişə şəriətə istinad edir. Mənası istifadə edildiyi kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsasən şəriət qanunlarına uyğunluğu ifadə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz