Nimtənəli sifəti, əsasən, "nimtənə geymiş", "əynində nimtənə olan" mənasını ifadə edir. Lüğətlərdə verilən bu qısa izah, sözün bütün imkanlarını əhatə etmir. Daha dəqiq və geniş izah üçün aşağıdakıları nəzərə almaq lazımdır:
Mənşəyi: "Nimtənəli" sözü, "nimtənə" sözündən törəmişdir. "Nimtənə" isə fars mənşəli bir sözdür və ənənəvi olaraq qadınlar tərəfindən geyilən, uzun, bəzən zərif naxışlı, başdan ayağa örpən kimi bədənə dolanan bir paltar növünü ifadə edir. Həmçinin, bəzən baş örtüyü kimi də istifadə olunurdu. Bu mənada "nimtənə" sözünün kökü Farsca "نیمتنه" (nim-taneh) sözündəndir. "Nim" (yarım) və "taneh" (bədən) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Lakin bu sözün tam olaraq bədəni örtdüyünü söyləmək səhvdir. Çünki bəzən yalnız sinə və çiyinləri örtdüyü hallar da müşahidə olunmuşdur. Bu cəhət sözün mənasının dəqiqləşdirilməsində vacib rol oynayır.
Mənası: "Nimtənəli" sözünün mənası yalnız "nimtənə geymiş" deyil, eyni zamanda, "nimtənə ilə bəzədilmiş", "nimtənəyə bürünmüş" kimi mənaları da ehtiva edir. Sözün kontekstdən asılı olaraq, nimtənənin materialına, rənginə və ya üslubuna da işarə edə bilər. Misal üçün, "qırmızı nimtənəli qız" deyərkən, qızın əynindəki nimtənənin rəngini vurğulayırıq.
Cümlədə işlənməsi: "Nimtənəli" sözü əsasən poetik və ya klassik ədəbiyyatda işlənir. Misal üçün verilən cümlədə olduğu kimi, şeirlərdə, hekayələrdə, ədəbi əsərlərdə tarixi bir dövrü, geyim üslubunu, ya da qadın obrazını təsvir etmək üçün istifadə oluna bilər.
Fərqli mənalar: Kontekstdən asılı olaraq, "nimtənəli" sözü, əsərin üslubundan asılı olaraq bir qədər fərqli mənalar da daşıya bilər. Məsələn, bir təsvirdə "nimtənəli qadın" ifadəsi zərifliyi, incəliyi, ya da əksinə, qədimliyi və əsrarəngizliyi ifadə edə bilər.
Yekun: "Nimtənəli" sözünün təkcə "nimtənə geymiş" kimi sadə bir mənası deyil, daha geniş, kontekstdən asılı olaraq dəyişən bir məna spektrini əhatə etdiyini qeyd etmək vacibdir. Ədəbi əsərlərdə onun işlənməsi həm də estetik bir element kimi dəyərləndirilməlidir.