izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ninni sözü Azərbaycan dilində beşik mahnısı, lullaby mənasını verir. Lüğətlərdə qeyd edildiyi kimi, əsas mənası "layla", yəni körpələri yatızdırmaq üçün oxunan mahnıdır. Bu, həm də uşaqların yatması üçün oxunan, müəyyən ritm və melodiyaya malik şeirləri əhatə edir. Ninni sözünün kökü türk dillərindəki “ninnelemek” (beşik mahnısı oxumaq) felindən törəmişdir. Bu fəlin kökü isə qədim türkcədəki "ninne" (beşik, yataq) sözü ilə əlaqədardır. Beləliklə, ninni sözünün əsl mənası "beşiklə əlaqədar mahnı" deməkdir.

Ninni sözünün məcazi mənası da mövcuddur. Verilən misalda olduğu kimi, "fərivər küləkləri, gecənin qaranlığından istifadə edərək çiçəklərlə öpüşdüyü zaman, haqquşu da çinarların şa..." ifadəsi ninniyə bənzər, təbiətin sakit və yumşaq təsirlərini əks etdirən bir mənzərəni təsvir edir. Bu məcazi mənada ninni, hər hansı sakit, sakitləşdirici, yumşaq və dinc bir hadisəni, vəziyyəti ifadə edə bilər. Məsələn, "dəniz sahilinin ninni kimi sakitliyi" və ya "meşənin ninni kimi səsi" kimi ifadələrdə ninni sözü sakitliyi, rahatlığı və dincliyi ifadə etmək üçün istifadə olunur.

Ninni sözü cümlələrdə müxtəlif kontekstlərdə istifadə oluna bilər. Məsələn:

  • Ana körpəsinə ninni oxuyurdu.
  • Dəniz sahilinin ninni kimi sakitliyi ruhumu dincəltdi.
  • Yağışın səsi bir ninni kimi qulaqlarıma xoş gəlirdi.
  • Şair şeirində təbiətin ninnisini təsvir edir.

Göründüyü kimi, ninni sözü həm konkret, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər və istifadə sahəsi olduqca genişdir. Onun əsas mənası beşik mahnısı olsa da, məcazi mənaları da diqqətəlayiqdir və müxtəlif ədəbi əsərlərdə bu mənaları müşahidə etmək olar.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz