izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Normallaşma sözü "normallaşmaq" fellindən törəmişdir və bir prosesi, vəziyyəti və ya sistemi normal vəziyyətə gətirmək, əvvəlki vəziyyətə qaytarmaq, sabitləşdirmək, standartlara uyğunlaşdırmaq mənasını verir. Lüğətlərdə sadəcə bu qədər geniş izahı tapmaq mümkün olsa da, daha dəqiq və geniş bir tərif üçün kontekstin nəzərə alınması vacibdir.

Normallaşma, müxtəlif sahələrdə fərqli mənalar kəsb edə bilər. Məsələn, iqtisadiyyatda normallaşma, iqtisadi böhran və ya tənəzzüldən sonra iqtisadi göstəricilərin stabilləşməsini, artım tempinin bərpa olunmasını ifadə edir. Bu zaman inflyasiya, işsizlik səviyyəsi və digər iqtisadi parametrlər normal səviyyəyə qayıdır.

Siyasi sahədə normallaşma, siyasi qeyri-sabitlikdən, münaqişədən və ya diktaturadan sonra siyasi sistemin demokratikləşməsini, insan haqlarının qorunmasının təmin olunmasını, qanunçuluğun bərqərar olmasını və beynəlxalq birliyin qaydalarına uyğun davranışı ifadə edir. Dövlətlərarası münasibətlərdə normallaşma diplomatik əlaqələrin bərpasını və ikitərəfli əməkdaşlığın inkişafını nəzərdə tutur.

Sosiologiyada normallaşma, bir cəmiyyətin və ya sosial qrupun sosial normalarına, dəyərlərinə və davranış qaydalarına uyğunlaşmasını ifadə edir. Bu proses, sosial dəyişikliklərdən sonra cəmiyyətin yenidən sabitləşməsi, sosial tarazlığın bərpa olunması deməkdir. Normallaşma həm də fərd səviyyəsində baş verə bilər; məsələn, bir insanın travmadan sonra normal həyatına qayıdışı.

Texnologiya sahəsində normallaşma, müxtəlif sistemlərin və ya cihazların standartlara uyğunlaşdırılmasını ifadə edir. Bu, interoperativliyi təmin etmək və sistemlərin bir-biri ilə daha effektiv şəkildə qarşılıqlı əlaqə qurmasına imkan vermək üçündür. Məsələn, kompüter şəbəkələrindəki normallaşma, müxtəlif növ cihazların bir-biri ilə əlaqəli işləməsini təmin edir.

Beləliklə, "normallaşma" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, ümumi məğzi bir prosesin və ya vəziyyətin normal, sabit və standartlara uyğun bir vəziyyətə gətirilməsidir. Sözün etimologiyasına gəldikdə isə, latın dilindən mənşəli "normal" sözündən törəmişdir və "əsas", "qanunauyğun" mənalarını daşıyır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz