izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Növbəli (sifət): Bu söz, əsas etibarilə "növbə" sözündən törəmişdir və əsas mənası "növbə ilə yerinə yetirilən", "növbəyə əsaslanan" və ya "növbəli şəkildə həyata keçirilən" deməkdir. "Növbə" sözünün özünün kökü türk dillərindəki "növbə" və ya ona yaxın köklərə dayanır və "sıra", "ardıcıl gəlmə", "dəyişmə" kimi mənaları əhatə edir. Beləliklə, "növbəli" sifəti hadisələrin, əməliyyatların və ya obyektlərin müəyyən bir ardıcıllıq və ya dövranla, təkrarlanan bir qayda ilə baş verməsini ifadə edir. Bu ardıcıllıq müəyyən bir qrafikə, planlaşdırmaya əsaslana bilər, və ya təbii bir prosesin tərkib hissəsi ola bilər.

Sözün istifadə sahəsi genişdir. Məsələn, "növbəli iş rejimi" deyəndə işçilərin iş günlərinin müəyyən bir qayda ilə dəyişməsini ifadə edirik. "Növbəli dərslər" deyəndə isə, fənnlərin və ya müəllimlərin dərslərinin ardıcıl təşkilini nəzərdə tuturuq. "Növbəli əkin" isə, kənd təsərrüfatında, torpağın məhsuldarlığının qorunması və artırılması üçün bitkilərin növbə ilə əkilməsini bildirir. Bu zaman, müxtəlif bitki növləri torpağın qida ehtiyatlarından müxtəlif qaydada istifadə edir və bununla da torpaq eroziyasının qarşısını alır, torpaqdakı zərərvericilərin və xəstəliklərin yayılmasının qarşısını alır və ümumilikdə daha yüksək məhsuldarlığa nail olmaq mümkün olur.

Qısacası, "növbəli" sözü, müxtəlif sahələrdə ardıcıl, təkrarlanan və ya planlaşdırılmış bir prosesi və ya hadisəni ifadə etmək üçün istifadə olunan geniş mənalı bir sifətdir. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəqiqləşir. Məsələn, "növbəli hərəkət" deyəndə trafik işarələrindəki əks növbəli hərəkəti anlayırıq. Bu isə hərəkətin istiqamətinin ardıcıl dəyişməsini göstərir. Növbəli sözünün bu və bir çox digər kontekstdəki istifadəsinin hər biri əsas mənasının müəyyən bir cəhətinin vurğulanmasını nəzərdə tutur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz