Növbəti: sifət. [ər. نَوْبَةٌ - nəvbə - növbə, sıra, dəfə] 1. Növbədə yer alan, növbəyə görə gələn, ardınca gələn, bir sonrakı, əvvəlkindən sonra dərhal gələn. Məsələn, “növbəti məsələ”, “növbəti vəzifə” ifadələrində olduğu kimi. Bu mənada “növbəti” sözü, bir ardıcıllıqda əvvəlki hadisədən sonra gələn elementi göstərir və zaman və ya sıra baxımından dərhal əvvəlkinin ardından gələn elementi ifadə edir. Həmçinin, zaman və ya sıra baxımından yaxınlığı vurğulayır.
2. (məcazi mənada) Növbədəki və ya sıravi olan, adi, sadə. Bu istifadə daha az yayılmışdır və kontekstə çox bağlıdır. Məsələn, "növbəti gün" ifadəsi gələn günü, "növbəti həftə" isə gələn həftəni bildirir. Bu istifadədə “növbəti” sözü, zaman və ya sıra ardıcıllığına diqqət çəkir.
3. (nadir hallarda) Ən yaxın, ən qısa müddət ərzində baş verən. Bu istifadə daha az rast gəlinir və ümumiyyətlə, “ən yaxın növbəti” mənasında işlənir. Məsələn, “Növbəti qatar neçədədir?” sualında, soruşanın ən qısa müddətdə gedən qatarı nəzərdə tutduğu aydın olur.
Etimologiya: Sözün kökü ərəb dilindən gəlir. "نَوْبَةٌ" (nəvbə) sözü "növbə, sıra, dəfə" mənalarını verir. Azərbaycan dilinə ərəb dilindən keçmişdir və zamanla dilin leksik tərkibinin ayrılmaz bir hissəsinə çevrilmişdir.
İstifadə nümunələri:
- Növbəti iclasımız gələn həftə olacaq.
- Növbəti sualınızı verin.
- O, növbəti layihə üzərində işləyir.
- Növbəti gün hava daha soyuq olacaq.
- Kitabın növbəti fəslində hadisələr sürətlənir.