izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Nuş sözü fars mənşəlidir və Azərbaycan dilində əsasən "dadlı, şirin" mənasında işlənir. Lüğətlərdə sadəcə "dadlı, şirin" kimi təqdim olunsa da, bu mənanın arxasında daha zəngin bir kontekst yatır. "Nuş" sadəcə olaraq dadın xoşluğunu deyil, həm də həzz, ləzzət və zövq hisslərini ifadə edir. Yeməyin, içkinin və ya hər hansı bir şeyin ləzzətlə qəbul edilməsini, həzzlə dadılmasını bildirir. Məsələn, "nuş olsun" deyimi sadəcə yeməyin dadlı olduğunu deyil, həm də yeyən şəxsə arzu olunan həzzin çatmasını diləyir.

Klassik ədəbiyyatda "nuş" sözünün işlənməsinə diqqət yetirək. Misal olaraq verilən beytin (“Qeyrə eylər bisəbəb min iltifat ol nuş ləb; İltifat etməz mənə mütləq, nədir bilməm səbəb”) mənasını araşdıraq. Burada "nuş ləb" ifadəsi sadəcə "şirin dodaq" mənasını vermir. "Nuş" burada dodağın təkcə şirinliyinə yox, həm də onunla əlaqədar olan həzzə, zövqə, hətta ehtimal ki, öpüşün ləzzətinə işarə edir. Beləliklə, "nuş" sözü daha çox duyğu yüklü bir söz kimi təqdim olunur.

Müasir Azərbaycan dilində "nuş" sözü əsasən "nuş olsun!" ifadəsi ilə işlənilir. Bu ifadə, həm süfrə başında yemək yeyənlərə, həm də bir məqsədə nail olanlara xoş arzu bildirmək üçün istifadə olunur. Məsələn, "İmtahandan uğurla keçdin, nuş olsun!" deyərkən sadəcə uğurdan deyil, həm də bu uğurun gətirdiyi sevinc və həzzdən danışırıq.

Ümumiyyətlə, "nuş" sözünün mənası sadəcə "dadlı" və ya "şirin" kimi bir sözlə ifadə edilə bilməz. O, daha çox duyğu və zövq komponentini özündə əks etdirən, ləzzəti və xoş hissləri bildirən bir sözdür. Onun işlənmə dairəsi və mənasının dərinliyi, ədəbi mətnlərdə və gündəlik nitqdə fərqli nüanslar əldə edə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz